Rằm tháng Chạp 2025 là ngày nào? Khám phá ý nghĩa và điều nên kiêng kỵ

Ngày Rằm tháng Chạp là một dịp quan trọng trong đời sống tinh thần của người dân Việt. Theo truyền thống, tháng Chạp được coi là thời gian cuối cùng của năm, có tên gọi là ‘tháng củ mật’. Vào ngày này, người Việt thường chuẩn bị mâm cỗ cúng để cầu sức khỏe và tài lộc cho gia đình. Vậy nguồn gốc, ý nghĩa và cách cúng Rằm tháng 12 như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

Rằm tháng 12 hàng năm rơi vào ngày 15 tháng 12 âm lịch. Những hoạt động quen thuộc trong ngày này bao gồm việc thắp hương, cúng lễ, và bày biện mâm cỗ truyền thống, tất cả nhằm tỏ lòng biết ơn và thành kính đối với tổ tiên.

Theo lịch vạn niên, Rằm tháng Chạp 2025 sẽ trùng vào 14 tháng 1 năm 2025 dương lịch. Xem thêm chi tiết lịch tháng Chạp năm 2025:

Rằm tháng Chạp 2025 (15/12 âm lịch) nhằm vào ngày 14/01/2025 dương lịch 

Theo các nghiên cứu văn hóa, từ ‘chạp’ thực chất là một biến âm của từ ‘lạp’ trong tiếng Hán. Theo đó, từ ‘lạp’ được dùng để chỉ lễ tế thần vào dịp cuối năm Âm lịch của người Trung Quốc xưa, vì vậy tháng 12 còn được gọi là Lạp nguyệt (nguyệt có nghĩa là tháng). Văn hóa Việt Nam chịu ảnh hưởng không nhỏ từ Trung Quốc, và tháng Chạp cũng là tháng có nhiều lễ cúng bái. Từ đó, ngày Rằm tháng 12 trở thành Rằm tháng Chạp, là dịp đặc biệt để bày tỏ lòng biết ơn và tưởng nhớ tổ tiên.

Về ý nghĩa, tháng Chạp là tháng cuối cùng của năm, mang theo không khí rộn ràng chuẩn bị đón Tết đoàn viên bên gia đình. Đây là thời điểm để mọi người cầu mong may mắn, bình an và thể hiện lòng biết ơn với tổ tiên, thần linh đã phù hộ trong suốt năm qua. Rằm tháng Chạp cũng được xem là lễ cúng tổng kết cho một năm, nơi con cháu nhìn lại hành trình đã qua và chuẩn bị cho một khởi đầu mới. Chính vì thế, lễ cúng Rằm luôn được chuẩn bị chu đáo, tươm tất, thể hiện tấm lòng của con cháu đối với bề trên.

Ngày Rằm tháng 12 gắn liền với ý nghĩa cảm ơn tổ tiên và chào đón một khởi đầu mới đầy hy vọng.

Dưới đây là những gợi ý chi tiết về thời gian, mâm cúng và bài văn khấn để bạn chuẩn bị lễ Rằm tháng Chạp 2025 trọn vẹn ý nghĩa:

Ngày Rằm tháng Chạp năm Ất Tỵ (ngày 15/12 âm lịch) theo lịch vạn niên sẽ rơi vào thứ Ba, nhằm ngày 14/01/2025 dương lịch. Các gia đình có thể làm lễ cúng vào ngày 14 hoặc 15 âm lịch, nhiều gia đình còn thực hiện cúng cả hai ngày. Lễ cúng thường được tiến hành vào chiều tối, nhưng để tránh việc quá khuya, tốt nhất nên cúng trước khi trời tối.

Các giờ hoàng đạo để cúng trong ngày gồm Dần (3-5h), Mão (5-7h), Tỵ (9-11h), Thân (15-17h), Tuất (19-21h), Hợi (21-23h), gia chủ có thể chọn giờ cúng sao cho phù hợp với tuổi của mình.

Một mâm cúng Rằm tháng 12 đầy đủ và trang nghiêm không chỉ thể hiện lòng thành kính đối với tổ tiên mà còn mang lại sự bình an, may mắn cho gia chủ trong năm mới. Dưới đây là những gợi ý cho mâm cúng chay và mặn mà bạn có thể tham khảo:

• Mâm cúng chay: Bao gồm các lễ vật như hương, hoa tươi, mâm ngũ quả, trầu cau, nước sạch, nến và các món ăn chay.

• Mâm cúng mặn: Các món ăn truyền thống như xôi gấc, gà luộc, giò chả, nem rán, canh măng ở miền Bắc hay thịt kho hột vịt ở miền Nam, chắc chắn sẽ làm mâm cúng thêm phần tươm tất.

Gợi ý món ăn và cách bày biện mâm cúng mặn.

Hãy tham khảo bài văn khấn dưới đây, được sử dụng khi cúng gia tiên tại nhà hoặc lên chùa lễ Phật vào ngày Rằm tháng 12:

"Con xin Nam Mô Phật (quỳ gối xá một lạy hai tay và đầu dập sát đất)

Con xin Nam Mô Pháp (quỳ gối xá một lạy hai tay và đầu dập sát đất)

Con xin Nam Mô Tăng (quỳ gối xá một lạy hai tay và đầu dập sát đất)

(Làm chậm rãi, cung kính và nhất tâm)

Nam Mô A Di Đà Phật

Nam Mô A Di Đà Phật

Nam Mô A Di Đà Phật

Con lạy chín phương trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương

Hôm nay, ngày...tháng...năm....

Phật tử con là....................hiện cư trú tại..

Cùng toàn thể gia đình thành tâm trước Đại Hùng Bảo Điện, nơi chùa

Con Nam Mô Đức Phật Thích Ca Mâu Ni

Con Nam Mô Đức Phật A Di Đà,

Con Nam Mô Đức Phật Quán Thế Âm Bồ Tát

Con Nam Mô Đức Phật Đại Thế Chí Bồ Tát

Con Nam Mô Đức Phật Địa Tạng Vương Bồ Tát

Con Nam Mô Mười phương chư Phật

Con Nam Mô Vô thượng Phật pháp

Và hằng hà sa số Phật cùng hiền Thánh, Tăng

Hôm nay Phật tử con

Được quay trở về đây

Được nương tựa, che chở dưới bóng Phật, Pháp, Thánh, Tăng

Là phúc phận của con

Không có gì sung sướng, phúc đức nào so sánh bằng

Nay đứng trước Phật Thánh đài

Con cúi đầu đảnh lễ

Xin Phật gia trì độ

Cho gia tiên, tiền tổ, ông bà cùng cha mẹ

Và anh em, thân bằng quyến thuộc

Trong nhiều đời nhiều kiếp

Cũng như hiện kiếp

Còn ở dưới suối vàng

Hay còn trong ‘âm phủ’

Hay còn đang luyến tiếc

Sắc, dục, tham, sân, si

Và vô minh che lối

Sớm được đi siêu thoát

Được sinh cõi tốt đẹp

Xin Phật gia trì độ

Cửu huyền thất tổ con

Sinh ra gặp Phật Pháp

Được tu tập đắc ngộ

Thành tựu chứng niết bàn

Con cúi đầu đảnh lễ

Xin Phật gia trì độ

Cho con... (tên đọc ra)

Nay con xin Phát nguyện

Từ tâm thành tha thiết

Từ sâu thẳm đáy lòng

Được tu, gặp Phật Pháp

Ngộ giáo lý Phật dạy

Được thuận duyên tiến tu

Phương tiện xin Phật Độ nhiều thuận lợi cho con

Mọi chướng nghiệp đều biến tan

Xin Phật độ con gặp

Nhiều bậc thầy "minh sư"

Chỉ dạy con Phật Pháp

Thiền tông, tịnh, mật tông

Và kinh kệ thần chú

Con xin Phật gia hộ

Trên con đường tu tập

Thành tựu sớm viên mãn

Con xin phát nguyện rằng

Khi tu thành viên mãn

Nguyện đem công đức đó

Hướng về khắp tất cả

Đệ tử và chúng sanh

Được tròn thành Phật Đạo

Con không màng tư lợi

Không nghĩ cho thân mình

Dù bất luận thế nào

Nguyện đem thân xác này

Dù thân tan, dập nát

Hướng về khắp tất cả

Chúng sanh được an vui

Sau con thành tâm sám hối

Hổ thẹn với lương tâm

Phật tử con lâu đời lâu kiếp

Đức mỏng nghiệp chướng dày

Và vô minh che lối

Hiểu biết thì nông cạn

Nay đến trước Phật Đài

Thành tâm con sám hối

Tất thảy việc đã tạo

Từ đời đời kiếp kiếp

Điều xấu hại người, vật

Và ác ý, thâm ô

Từ tâm tham, sân, si, mạn

Cũng như vô số tội

Nguyện con luôn tinh tấn

Trước diệt tam tâm độc

Sau diệt ác nghiệp đã gây

Cũng như việc xấu ác

Nguyện con làm việc lành

Việc thiện giúp chúng sinh

Bá gia và bá tánh

Lợi lạc hướng tất cả

Trời người và chúng sinh

Không nề hà thân con

Ngửa trông ơn Phật dạy

Thích Ca Mâu Ni Phật

Phật Bà Quán Thế Âm

Cùng Chư Thánh hiền Tăng

Thiên Long Bát bộ

Hộ pháp Thiên thần

Từ bi gia hội

Cúi xin đảnh lễ các vị phù hộ cho chúng con và cả gia đình tâm không phiền não, thân không bệnh tật, luôn luôn khỏe mạnh, hàng ngày an vui làm việc theo pháp Phật nhiệm màu để luôn luôn đời đời thấm nhuần ơn Phật Pháp.

Cúi xin con luôn luôn hạnh đạo vuông tròn, làm tròn chữ hiếu, bổn phận với ông bà, cha mẹ.

Cúi xin cho các con của con, luôn luôn được khỏe mạnh, học hành luôn tinh tấn... Học một hiểu biết mười, là con ngoan trò giỏi.

Đặng xin cứu độ cho các bậc Tôn Trưởng cha mẹ, anh em, thân bằng quyến thuộc, cùng cả chúng sinh đều thành Phật đạo.

Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin được phù hộ độ trì.

Nam mô a di Đà Phật!

Nam mô a di Đà Phật!

Nam mô a di Đà Phật!"

Tham khảo văn khấn ngày Rằm tháng 12 – Kính cẩn dâng lễ, cầu phúc an lành cho gia đình.

Bên cạnh tìm hiểu Rằm tháng 12 là ngày mấy và những giá trị tinh thần mà ngày này mang lại, bạn cũng cần chú ý đến 6 điều kiêng kỵ dưới đây, để một năm mới đầy may mắn và tài lộc: 

• Tránh tranh cãi hay gây gổ: Rằm tháng Chạp là dịp để gia đình quây quần, tưởng nhớ tổ tiên, vì thế hãy giữ gìn sự yên ấm, tránh những lời cãi vã không đáng có. Một không gian hòa nhã không chỉ giúp tình thân thêm gắn kết mà còn tạo ra nguồn năng lượng tích cực, mang đến phúc lộc cho gia đình trong năm mới.

• Không nhặt tiền rơi trên đường: Theo phong tục xưa, người dân thường tổ chức lễ cúng và rải tiền như một nghi thức tiễn đưa các linh hồn. Do đó chúng ta không nên nhặt tiền rơi trên đường để tránh ‘vận’ vào người điều không may, xui rủi.

• Hạn chế việc vay mượn trong ngày: Quan niệm xưa cho rằng vay mượn vào Rằm tháng Chạp sẽ mang lại vận xui, khiến nợ nần kéo dài và ảnh hưởng đến công việc năm mới. Vì vậy, việc thanh toán nợ nần trong năm cũ được xem là cách để chuẩn bị một năm mới nhẹ nhàng, thảnh thơi.

• Giữ nhà cửa sạch sẽ, gọn gàng, tránh để ẩm mốc: Rằm tháng 12 là thời điểm chuẩn bị cho năm mới, vì thế nhà cửa cần được dọn dẹp sạch sẽ, gọn gàng để đón vận may. Hãy chú ý không để những nơi ẩm ướt, mốc meo ảnh hưởng đến phong thủy và sức khỏe của gia đình.

• Cẩn thận để tránh làm rơi vỡ đồ đạc: Việc làm rơi vỡ đồ đạc vào dịp Rằm tháng Chạp không chỉ là sự bất cẩn mà còn là một dấu hiệu xui xẻo. Những vật dụng gia đình, khi vỡ, có thể ảnh hưởng đến tài vận và may mắn của gia đình trong năm mới. Do đó, hãy chú ý cẩn trọng, bảo vệ tài sản và giữ vững vận may cho một năm an lành.

• Đừng làm việc quá sức, hãy dành thời gian nghỉ ngơi: Cuối năm có thể khiến chúng ta dễ rơi vào guồng quay công việc bận rộn. Vì vậy, để đón Tết thật trọn vẹn, hãy thư giãn và chăm sóc bản thân, để một năm mới đến với bạn và gia đình đầy may mắn.

Ngày Rằm tháng Chạp, gia đình hãy giữ sự bình yên, tránh tranh cãi và làm sạch nhà cửa để đón phúc lộc cho năm mới Ất Tỵ.

Điều 112 Bộ luật Lao động 2019 nêu rõ, người lao động được nghỉ làm và hưởng nguyên lương trong 6 ngày lễ lớn mỗi năm, bao gồm: 

• Tết Dương lịch (Ngày 1/1).

• Tết Nguyên Đán.

• Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương (Mùng 10/3 âm lịch).

• Ngày Giải phóng miền Nam (Ngày 30/4).

• Ngày Quốc tế Lao động (Ngày 1/5).

• Ngày Quốc khánh Việt Nam (Ngày 2/9).

Tuy nhiên, ngày Rằm tháng Chạp lại không nằm trong danh mục các ngày nghỉ lễ hưởng nguyên lương theo quy định pháp luật. Vì thế người lao động vẫn làm việc bình thường vào ngày này.

Trong trường hợp muốn nghỉ vào Rằm tháng 12 năm 2025, người lao động có thể linh hoạt lựa chọn phương án xin nghỉ phép theo quy định nội bộ của doanh nghiệp.

Bài viết đã chia sẻ những kiến thức về Rằm tháng Chạp là ngày mấy và các nghi thức cúng bái trong dịp này. Hy vọng bạn sẽ tìm thấy sự bình an và hạnh phúc trong không khí sum vầy của gia đình vào dịp cuối năm.