Những thực phẩm gây bệnh thận bạn cần lưu ý

Trong các loại thực phẩm bạn nạp vào cơ thể hàng ngày, một số loại có thể gây tác động tiêu cực lên thận. Cùng tìm hiểu xem những loại thực phẩm gây bệnh thận nếu sử dụng thường xuyên qua và cách lựa chọn thực phẩm tốt cho thận trong bài viết dưới đây!

Những thực phẩm gây bệnh thận mà bạn cần lưu ý

Thận đóng một vai trò quan trọng trong cơ thể con người, đảm nhận nhiều chức năng thiết yếu như lọc máu, loại bỏ chất thải và duy trì cân bằng điện giải. Chức năng của thận bao gồm:

• Lọc máu: Thận lọc khoảng 120-150 lít máu mỗi ngày để loại bỏ chất thải, độc tố và các chất dư thừa như ure, creatinin và axit uric ra khỏi máu, sau đó thải ra ngoài qua nước tiểu. Mỗi quả thận chứa khoảng một triệu đơn vị lọc nhỏ gọi là nephron, giúp thực hiện quá trình này.
• Điều hòa cân bằng nước và điện giải: Thận điều chỉnh lượng nước và nồng độ các chất điện giải (như natri, kali, canxi) trong máu, giúp duy trì áp lực thẩm thấu và cân bằng nội môi của cơ thể.
• Điều hòa huyết áp: Thận điều chỉnh huyết áp bằng cách điều hòa thể tích máu và tiết ra hormone renin, một phần của hệ thống renin-angiotensin-aldosterone (RAAS), có vai trò trong việc co giãn mạch máu và giữ muối nước.
• Điều hòa sản xuất hồng cầu: Thận sản xuất erythropoietin, một hormone kích thích tủy xương sản xuất hồng cầu. Sự thiếu hụt erythropoietin có thể dẫn đến thiếu máu.
• Chuyển hóa và sản xuất hormone: Thận chuyển hóa vitamin D thành dạng chất hoạt động, giúp duy trì nồng độ canxi và phosphate, cần thiết cho sức khỏe của xương. Ngoài ra, thận còn tham gia vào việc sản xuất một số hormone khác.
• Thải các chất độc hại và thuốc: Thận giúp loại bỏ các chất độc hại, các sản phẩm phụ của quá trình chuyển hóa và thuốc ra khỏi cơ thể, giúp bảo vệ các cơ quan khác khỏi tổn thương.

Thận dễ bị tổn thương nếu ăn uống và sinh hoạt không đúng cách

Thế nhưng, thận có thể bị tổn thương và suy giảm chức năng nếu chúng ta không chú ý đến chế độ ăn uống hàng ngày. Một số thực phẩm có thể gây ra những tác động tiêu cực lên thận, dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về các loại thực phẩm gây hại cho thận và cách lựa chọn thực phẩm tốt cho sức khỏe thận.

Chế độ ăn giàu protein, đặc biệt từ các nguồn động vật có thể gây quá tải cho thận. Trên trang chính thức của Nhà xuất bản Đại học Oxford (Oxford Academic), bài viết về “Chế độ ăn nhiều protein có hại cho thận” đã dẫn chứng về một nghiên cứu cho thấy, mức độ lọc cầu thận (eGFR) giảm nhanh hơn ở những người có lượng protein tiêu thụ cao hơn 1.2g/kg/ngày so với những người tiêu thụ ít hơn 0.8g/kg/ngày. 

Các loại protein động vật có thể gây hại cho thận nếu ăn quá nhiều

Theo nghiên cứu này, những người tiêu thụ nhiều protein có nguy cơ giảm chức năng thận nhanh hơn 1.3 lần so với những người tiêu thụ ít protein. Bởi vì protein từ động vật khi vào cơ thể sẽ tạo ra lượng axit trong máu cao, đồng nghĩa với việc thận phải làm việc cật lực hơn để loại bỏ chúng, điều này có thể gây quá tải cho thận và gây suy giảm chức năng thận theo thời gian.

Đồ hộp, thức ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn là những loại thực phẩm chứa nhiều natri (muối) để bảo quản và tăng hương vị cho món ăn. Natri là một khoáng chất quan trọng nhưng khi tiêu thụ quá nhiều, nó có thể làm tăng huyết áp và gây áp lực lên thận. Thận phải làm việc nhiều hơn để loại bỏ natri dư thừa ra khỏi cơ thể, dẫn đến nguy cơ suy thận và các bệnh lý tim mạch.

Thực phẩm chế biến sẵn, đồ đóng hộp chứa nhiều muối 

Các nghiên cứu trong bài viết của Oxford Academic đã chỉ ra rằng một chế độ ăn ít natri có thể giúp làm chậm quá trình suy giảm chức năng thận, đặc biệt là ở những người có tiền sử bệnh tim mạch. Quỹ Thận Quốc gia (National Kidney Foundation) khuyến cáo rằng hầu hết mọi người nên giới hạn lượng natri ở mức 2.300 mg mỗi ngày. Những người mắc bệnh thận hoặc huyết áp cao nên giới hạn lượng natri nạp vào ở mức 1.500 mg mỗi ngày.

Các loại nước ngọt đóng chai, nước có gas, đặc biệt là nước ngọt sẫm màu thường có hàm lượng phốt pho nhân tạo cao. Phốt pho là một khoáng chất cần thiết cho xương chắc khỏe, tuy nhiên nạp vào cơ thể với lượng lớn sẽ gây hại cho thận. Thận khỏe mạnh có thể điều chỉnh lượng phốt pho, nhưng khi thận suy yếu, phốt pho sẽ tích tụ và gây ra nhiều biến chứng.

Lượng phốt pho cao trong nước ngọt sẽ khiến thận suy yếu

Chế độ ăn nhiều đường cũng có thể dẫn đến béo phì và tăng đường huyết, những tác nhân gây có liên quan đến suy giảm chức năng ở thận. Theo National Kidney Foundation, bệnh tiểu đường và huyết áp cao là hai nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh thận. Để duy trì sức khỏe thận, tốt nhất là nên tránh xa những loại thực phẩm trên.

>> Xem thêm: 10 loại nước giúp hạ đường huyết, ai có nguy cơ bị tiểu đường nên lưu ngay

Ăn thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa và cholesterol thường xuyên có thể dẫn đến sự hình thành mảng bám trong mạch máu, làm hạn chế lưu thông máu đến thận, từ đó ảnh hưởng đến chức năng lọc máu của thận. Thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa phải kể đến là thức ăn nhanh, thịt đỏ, mỡ lợn, bơ động vật, các loại phô mai chế biến, sốt mayonnaise,...

Cholesterol cao có thể gây hại đến thận

Đặc biệt là những phụ huynh thường xuyên cho con ăn phô mai mà không để ý đến thành phần, một số loại phô mai chế biến sẽ được trộn với chất nhũ hóa. Một lượng nhỏ của loại phô mai này cũng đưa một lượng lớn natri và phốt pho không cần thiết vào cơ thể, lâu dần sẽ gây nguy hại cho thận.

Tiêu thụ nhiều đồ uống có cồn như rượu, bia và caffeine (có nhiều trong cà phê) khiến thận phải hoạt động vất vả hơn để loại bỏ chất này, dẫn đến sự suy giảm chức năng thận theo thời gian. Cả rượu và caffeine đều có thể gây mất nước, làm tăng áp lực lên thận và cản trở khả năng lọc của chúng. Sử dụng lâu dài có thể dẫn đến tổn thương thận và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý liên quan.

Đồ uống có cồn gây cản trở quá trình lọc của thận

Dưới đây là một số bệnh lý mà người thận yếu hoặc tiêu thụ nhiều thực phẩm gây hại cho thận có thể gặp phải:

• Suy giảm chức năng thận: Việc tiêu thụ các thực phẩm không lành mạnh có thể làm giảm hiệu suất hoạt động của thận, gây ra những tổn thương không hồi phục.
• Nguy cơ mắc bệnh thận mãn tính: Chế độ ăn uống không khoa học là một trong những nguyên nhân dẫn đến bệnh thận mãn tính, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.
• Tăng nguy cơ hình thành sỏi thận: Một số thực phẩm có thể thúc đẩy quá trình hình thành sỏi, gây đau đớn và khó chịu cho người bệnh.
• Huyết áp cao và các biến chứng liên quan: Thực phẩm giàu natri và protein có thể làm tăng huyết áp, gây áp lực lên thận và tim mạch.

Dưới đây là các nhóm thực phẩm, đồ uống tốt cho thận mà bạn không nên bỏ qua nếu muốn chăm sóc thận tốt hơn:

• Nước lọc: Uống đủ nước giúp thận hoạt động hiệu quả, loại bỏ độc tố và ngăn ngừa sỏi thận. Nên uống 2-3 lít nước một ngày tùy theo cân nặng và thể trạng của từng người. 
• Thực phẩm giàu chất xơ: Các loại rau xanh (cải xoăn, bồng cải, rau chân vịt...), trái cây ít phốt pho và kali (dâu tây, việt quất, táo...), ngũ cốc nguyên hạt (yến mạch, lúa mạch, gạo lứt…) là những thực phẩm giàu chất xơ. Chất xơ giúp giảm tải công việc cho thận, hỗ trợ quá trình lọc và loại bỏ độc tố ra khỏi cơ thể.

Các loại thực phẩm tốt cho thận

• Thực phẩm ít muối: Sử dụng các loại thực phẩm tươi sống, tránh các loại thức ăn chế biến sẵn, hạn chế thêm muối và các loại sốt pha sẵn trong quá trình nấu nướng để giảm tối đa lượng natri nạp vào cơ thể, từ đó giảm gánh nặng cho thận. 
• Protein từ thực vật: Nếu bạn đang tìm kiếm protein thực vật để cải thiện sức khỏe thận, hãy chuyển sang đậu phụ. Vì thận cân bằng độ pH của cơ thể và loại bỏ axit, nên các loại thực phẩm hỗ trợ quá trình này như đậu phụ, có thể hỗ trợ thận rất tốt.
• Các chất béo không bão hòa: Chất béo không bão hòa là những loại chất béo tốt, có trong các loại cá giàu axit béo omega-3 hoặc dầu ô liu, giúp giảm viêm và cải thiện chức năng tim mạch. Omega-3 cũng giúp kiểm soát huyết áp và cholesterol, hai yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sức khỏe thận. Việc chuyển qua sử dụng chất béo tốt thay thế cho chất béo xấu sẽ phòng ngừa nguy cơ gây hại đến thận.
• Các loại nước thảo mộc: Các loại thảo mộc, cây thuốc thiên nhiên như: Cây râu mèo, râu ngô, mã đề, la hán quả… là những bài thuốc Đông y có tác dụng thanh lọc và hỗ trợ chức năng thận. Nếu muốn cải thiện chức năng thận, bạn có thể đến phòng khám Đông y hoặc tìm bác sĩ Y học Cổ truyền có uy tín để được tư vấn cách sử dụng và liều lượng cho những bài thuốc này.

>> Xem thêm: Những thực phẩm giúp hạ mỡ máu hiệu quả, nên bổ sung vào thực đơn gia đình

Dưới đây là những lời khuyên từ các bác sĩ về chế độ ăn uống và lối sống giúp duy trì sức khỏe thận:

• Giảm muối: Hạn chế lượng muối tiêu thụ để giúp kiểm soát huyết áp, từ đó bảo vệ chức năng thận. Thay vì sử dụng muối, bạn có thể sử dụng các loại thảo mộc và gia vị khác để tạo hương vị cho món ăn.
• Kiểm soát lượng protein: Ăn lượng protein vừa phải, đặc biệt từ nguồn thực vật (như đậu, đỗ, hạt) để giảm tải cho thận. Nếu có vấn đề về thận, bạn có thể cần tư vấn của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để điều chỉnh lượng protein phù hợp.
• Hạn chế thực phẩm giàu photpho và kali: Các thực phẩm như chuối, cam, cà chua, và các sản phẩm từ sữa chứa nhiều photpho và kali. Với người có vấn đề về thận, việc hạn chế các thực phẩm này có thể cần thiết để tránh biến chứng.
• Uống đủ nước: Giữ cho cơ thể luôn đủ nước giúp thận loại bỏ chất thải hiệu quả hơn. Tuy nhiên, bạn nên tránh uống quá nhiều nước, đặc biệt khi chức năng thận đã suy giảm, vì điều này có thể gây ra các vấn đề về điện giải.
• Hạn chế đồ uống có đường và cồn: Các đồ uống có đường và cồn có thể làm tăng nguy cơ béo phì và cao huyết áp, từ đó ảnh hưởng đến thận.
• Quản lý huyết áp và đường huyết: Duy trì huyết áp và đường huyết ở mức bình thường giúp giảm nguy cơ tổn thương thận. Thường xuyên kiểm tra sức khỏe và tuân theo các chỉ dẫn điều trị của bác sĩ.

Thường xuyên tập thể dục để duy trì sức khỏe tổng thể

• Tập thể dục thường xuyên: Hoạt động thể chất không chỉ giúp kiểm soát cân nặng mà còn cải thiện huyết áp và chức năng tim mạch, từ đó bảo vệ thận.
• Tránh sử dụng thuốc lá: Hút thuốc lá có thể làm giảm lưu lượng máu đến thận và tăng nguy cơ mắc các bệnh thận.
• Kiểm soát cân nặng: Béo phì là một yếu tố nguy cơ cho bệnh thận. Duy trì cân nặng hợp lý giúp giảm tải cho thận và cải thiện sức khỏe tổng thể.
• Hạn chế sử dụng thuốc không cần thiết: Một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc giảm đau không kê đơn, nếu sử dụng lâu dài có thể gây hại cho thận. Luôn hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào.

Thận là cơ quan quan trọng, cần được bảo vệ và chăm sóc đúng cách. Để giữ cho thận của bạn khỏe mạnh, việc hiểu biết về các thực phẩm có hại và lợi cho thận là rất quan trọng. Chế độ ăn uống lành mạnh và cân đối không chỉ giúp duy trì chức năng thận mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống. Hãy chú ý lựa chọn thực phẩm phù hợp và duy trì lối sống lành mạnh để có thể là một bước tiến lớn để bảo vệ thận khỏi những tổn thương tiềm ẩn và duy trì sự khỏe mạnh cho toàn bộ cơ thể.

Mua sắm hàng gia dụng chính hãng tại Siêu Thị Điện Máy - Nội Thất Chợ Lớn

Bạn có thể tìm thấy các sản phẩm thiết yếu cho gia đình của mình như: máy lọc nước, máy xay sinh tố, nồi chiên không dầu,,... tại Siêu Thị Điện Máy - Nội Thất Chợ Lớn. Tất cả sản phẩm đều đảm bảo chính hãng 100%, giá siêu khuyến mãi, chính sách giao hàng miễn phí và hoàn tiền chênh lệch nếu siêu thị khác rẻ hơn. Nhanh chân ghé Điện Máy - Nội Thất Chợ Lớn để không bỏ lỡ các chương trình ưu đãi hấp dẫn ngay hôm nay.