Văn khấn hóa vàng cúng mùng 3 Tết Ất Tỵ, mâm cúng chuẩn nhất

Lễ cúng mùng 3 Tết, còn được gọi là lễ hóa vàng, là một nét đẹp truyền thống đầy ý nghĩa trong văn hóa Việt Nam. Đây là dịp để con cháu tiễn đưa tổ tiên về cõi âm sau những ngày Tết đoàn tụ. Hãy cùng tìm hiểu cách chuẩn bị mâm cúng, văn khấn hóa vàng, và những điều cần lưu ý để thực hiện nghi thức này một cách trang trọng và trọn vẹn ý nghĩa.

Tết Nguyên Đán 2025, còn được gọi là Tết Ất Tỵ diễn ra từ ngày 29 tháng 1 năm 2025 (Mùng 1 Tết) đến ngày 31 tháng 1 năm 2025 (Mùng 3 Tết). Theo lịch dương, mùng 3 Tết năm 2025 rơi vào ngày 31 tháng 1 năm 2025.

Theo sách Tín ngưỡng Việt Nam của tác giả Lưu Ánh được NXB Trẻ xuất bản và lưu hành, lễ cúng mùng 3 Tết (hay lễ hóa vàng) là một trong những ngày cúng đặc biệt quan trọng. Đây là lễ cúng tiễn đưa ông bà về âm cảnh sau 3 ngày ăn Tết cùng con cháu. Lễ cúng này thể hiện lòng tôn kính với tổ tiên, đồng thời cầu mong ông bà phù hộ cho mưa thuận gió hòa, cả nhà êm ấm.

Lễ cúng mùng 3 Tết sẽ diễn ra như sau, gia chủ dâng mâm lễ, thắp nhang, đọc văn khấn xin hóa vàng mã. Sau phần lễ, gia chủ sẽ tiến hành hóa vàng. Thông thường, tiền và vàng của gia thần sẽ được hóa trước, sau đó là tiền, vàng còn lại và cùng các vật dụng của tổ tiên. Đặc biệt, nơi đốt vàng thường có cây mía, tượng trưng cho gậy chống, hướng dẫn linh hồn tổ tiên mang theo hàng hóa quý báu về cõi âm.

Cúng mùng 3 Tết là lễ cúng đưa ông bà dựa trên tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên của người Việt.

Tết đến cũng là cơ hội để chúng ta làm mới lạ nguồn năng lượng của bản thân, vì thế bạn nên sắm cho mình những bộ trang phục thật mới mẻ để dịp tết càng thêm sung túc. Bạn có thể ghé qua Coolmate để có cho mình những bộ trang phục thật Cool nhé!

Để làm lễ hóa vàng mùng 3 Tết bạn có thể chọn những khung giờ tốt sau:

• Canh Tý (23h-01h)

• Tân Sửu (01h-03h)

• Quý Mão (05h-07h)

• Bính Ngọ (11h-13h)

• Mậu Thân (15h-17h)

• Kỷ Dậu (17h-19h)

Tuy nhiên, vì các vùng miền có phong tục và tập quán khác nhau, nên thời điểm cúng có thể thay đổi linh động theo phong tục của mỗi gia đình. Tuy nhiên, tốt nhất gia đình nên chuẩn bị mâm cúng từ sáng sớm và tổ chức lễ cúng trong buổi sáng. Quan trọng là không để lễ cúng kéo dài qua buổi trưa.

Tùy theo vùng miền và điều kiện gia đình mà mâm cơm cúng mùng 3 Tết sẽ khác nhau, cụ thể: 

Ở miền Bắc, mâm cúng mùng 3 Tết thường được chuẩn bị với các món ăn quen thuộc như bánh chưng, gà luộc, giò lụa, nem rán, thịt kho và canh. Đây không chỉ là những món ăn truyền thống mà còn mang ý nghĩa tượng trưng cho sự đủ đầy, bình an và hạnh phúc. Không khí lắng đọng của ngày cuối Tết là thời điểm con cháu dâng lên tổ tiên mâm cơm giản dị nhưng chan chứa tình yêu thương và lòng thành kính.

Người dân miền Trung bày tỏ lòng thành kính với tổ tiên qua những mâm cúng được chuẩn bị cẩn thận và mang đậm hương vị quê hương. Ngoài bánh tét, gà luộc và dưa món, mâm cúng miền Trung thường có thêm các món đặc trưng như thịt heo ngâm nước mắm, món tré và thịt bò. Những món ăn này không chỉ phản ánh sự đa dạng trong ẩm thực miền Trung mà còn thể hiện mong ước một năm mới bình an, hạnh phúc.

Người dân miền Trung thể hiện sự kính trọng đối với tổ tiên bằng cách chuẩn bị những mâm cúng tỉ mỉ, đậm đà hương vị đặc trưng của quê hương.

Mâm cúng mùng 3 Tết ở miền Nam phong phú và đậm nét truyền thống với bánh tét, thịt kho nước dừa, dưa giá, củ kiệu và canh khổ qua hầm. Các món ăn vừa thể hiện sự sung túc, vừa gửi gắm hy vọng vượt qua khó khăn để đón năm mới tốt đẹp hơn. Bên cạnh đó, mâm cúng còn mang ý nghĩa tri ân tổ tiên, cầu mong tài lộc và may mắn cho gia đình trong năm mới.

Theo thời gian, các mâm cơm cúng mùng 3 Tết được thay đổi linh hoạt và đa dạng hơn để phù hợp với mỗi gia đình. Tuy nhiên, dù biến đổi như thế nào thì mâm cũng vẫn phải giữ nguyên sự trang trọng để thể hiện lòng thành kính với ông bà, tổ tiên.

Bên cạnh mâm cơm, khi cúng mùng 3 Tết gia chủ cần chuẩn bị các lễ vật dưới đây:

• Mâm ngũ quả.

• Hoa tươi.

• Bánh kẹo.

• Trầu cau.

• Hương.

• Đèn cây hoặc đèn dầu.

• 2 cây mía.

• Vàng mã.

Gia chủ cần chuẩn bị đầy đủ lễ vật để lễ cúng mùng 3 Tết chỉn chu, bày tỏ lòng thành kính với ông bà.

Bài cúng hóa vàng trong lễ cúng mùng 3 Tết là nghi thức tiễn đưa tổ tiên về cõi âm, thể hiện lòng thành kính và cầu mong một năm mới an lành, thịnh vượng cho gia đình. Khi cúng mùng 3 Tết, gia chủ có thể tham khảo bài văn khấn hóa vàng thần linh theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam, NXB Văn hóa Thông tin dưới đây:

"Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)

Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương

Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, Long Mạch, Táo Quân, chư vị tôn thần

Con kính lạy Hoàng thiên Hậu thổ. Chư vị Tôn thần

Con kính lạy Ngài Đương niên hành khiển, ngài Bản cảnh Thành Hoàng, các ngài Thổ địa, Táo quân, Long mạch Tôn thần.

Con kính lạy các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, nội ngoại tiên linh.

Hôm nay là ngày mùng 3 tháng giêng năm Ất Tỵ 2025

Chúng con là: .............................................................tuổi.....................

Hiện cư ngụ tại.......................................................................................

Thành tâm sửa biện hương hoa phẩm vật, phù tửu lễ nghi, cung bày trước án. Kính cẩn thưa trình: tiệc xuân đã mãn, Nguyên đán đã qua, nay xin thiêu hóa kim ngân, lễ tạ Tôn thần, rước tiễn âm linh trở về âm cảnh.

Kính xin lưu phúc, lưu ân, phù hộ độ trì dương cơ âm trạch, mọi chỗ tốt lành, con cháu được bách sự như ý, vạn sự bình an, tài lộc song toàn, gia đạo hưng vượng.

Lòng thành kính cẩn, lễ bạc tiến dâng, lượng cả xét soi, cúi xin chứng giám.

Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)"

"Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.

Con kính lạy Ngài Tài Phát Thần quân.

Con kính lạy các ngài Thần linh, Thổ địa cai quản trong xứ này.

Con kính lạy chư vị Thần Tài Tôn thần.

Tín chủ (chúng) con là: ……………………………

Ngụ tại: ……………………………………………

Hôm nay, ngày mùng 3 tháng Giêng, nhân tiết năm mới, tín chủ chúng con cùng toàn gia kính cẩn sắm sửa lễ vật, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án.

Chúng con thành tâm kính mời:

• Các vị Tôn thần cai quản trong xứ này.

• Chư vị Thần Tài Tôn thần.

Cúi xin các vị thương xót con cháu, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật.

Giáng lâm trước án, phù hộ độ trì cho gia đình tín chủ chúng con một năm mới an khang, thịnh vượng, tài lộc dồi dào, vạn sự tốt lành.

Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)"

"Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật!

Con lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương

Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị tôn thần.

Con kính lạy ngài Đương niên hành khiển, ngài Bản cảnh Thành hoàng, các ngài Thổ địa,Táo quân, Long Mạch, Tôn thần.

Con kính lạy các cụ tổ khảo, tổ tỷ, nội ngoại tiên linh.

Tín chủ (chúng) con là... ngụ tại...

Hôm nay là ngày… tháng Giêng năm 2025 Ất Tỵ. Tín chủ con thành tâm sắp sửa hương hoa nước quả kim ngân vàng bạc, phẩm vật trà tửu dâng lên trước án, kính cẩn thưa trình: Tiệc xuân đã mãn, Nguyên đán đã qua, nay xin thiêu hóa kim ngân, lễ tạ tôn thần, rước tiễn tiên linh trở về âm giới.

Kính xin phù hộ độ trì cho con cháu được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng. Chúng con lễ bạc tâm thành, nhất tâm kính lễ, cúi xin phù hộ độ trì.

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật!"

Khi thực hiện lễ cúng mùng 3 Tết, chủ nhà cần chú ý một số điều sau:

Trong mâm cỗ cúng mùng 3 Tết nhất định phải có một con gà luộc. Bởi theo quan dân gian, con gà tượng trưng cho 5 đức tính của người Việt: Văn - Võ - Dũng cảm - Nhân hậu - Trung Tín. Do đó, cúng gà để thể hiện sự tốt lành và cầu mong một tương lai tốt đẹp. Theo đó, khi bày trí gà luộc cúng mùng 3 gia chủ cần lưu ý:

• Nếu cúng mâm cỗ ngoài trời, gà cúng phải được đặt ngay ngắn trên dĩa to, tiết lòng đặt dưới bụng gà, mỏ ngậm bông hoa hồng đỏ. Đặc biệt, gia chủ phải đặt đầu gà quay ra đường để đón quan Hành khiển cai quản năm mới đi qua.

• Nếu đặt gà cúng trên bàn thờ gia tiên, theo chuyên gia nghiên cứu văn hóa dân gian thì gia chủ nên bày trí đầu gà hướng về bát hương.

Nếu cúng mùng 3 Tết ngoài trời, gà cùng phải đặt trong dĩa to, tiết lòng dưới bụng và mỏ ngậm bông hoa hồng.

Khi thực hiện hóa vàng, chủ nhà nên hóa phần tiền vàng trước và phần đồ dùng sau. Nếu trong nhà có người mới mất thì phần vàng mã phải được hóa riêng.

Dưới đây là những thắc mắc thường gặp và lời giải đáp liên quan đến văn khấn hóa vàng ngày tết:

Vào ngày mùng 3 Tết, gia chủ có thể tham khảo hai khung giờ đẹp để thực hiện nghi lễ cúng kiếng là giờ Canh Tý (23h-01h) và giờ Tân Sửu (01h-03h). Đây là những thời điểm được xem là thuận lợi, mang lại sự may mắn và tài lộc cho cả gia đình. Việc chọn giờ đẹp không chỉ giúp tăng thêm ý nghĩa của lễ cúng mà còn thể hiện lòng thành kính và mong muốn khởi đầu năm mới bình an, suôn sẻ.

Câu trả lời là nên, bởi lễ cúng mùng 3 Tết đóng vai trò quan trọng trong văn hóa truyền thống của người Việt. Đây là nghi thức nhằm tiễn ông bà, tổ tiên về âm cảnh sau 3 ngày đón Tết cùng con cháu. Lễ cúng thể hiện lòng tôn kính, cầu mong tổ tiên ban phước lành, mang lại may mắn, sức khỏe và thịnh vượng cho gia đình trong năm mới. Tùy điều kiện, mỗi nhà có thể chuẩn bị lễ to hay nhỏ, nhưng ý nghĩa và sự thành kính vẫn luôn được đề cao.

Việc chuẩn bị mâm cúng mùng 3 Tết chu đáo và đọc văn khấn hóa vàng chuẩn mực không chỉ thể hiện lòng thành kính với tổ tiên mà còn góp phần giữ gìn nét đẹp văn hóa truyền thống Việt Nam. Hãy cùng gia đình duy trì phong tục này để cầu mong một năm mới bình an và hạnh phúc.