20+ trò chơi dân gian ngày Tết Cổ truyền Việt Nam phổ biến

Các trò chơi dân gian ngày Tết không chỉ đơn thuần phục vụ mục đích giải trí trong những ngày đầu năm, mà còn trở thành một nét đẹp văn hóa quan trọng của người dân Việt Nam. Ở mỗi vùng miền, gắn với mỗi dân tộc sẽ có một số trò chơi nổi bật. Mời bạn đọc cùng Điện Máy Chợ Lớn tìm hiểu trong bài viết sau đây nhé!

Trò chơi dân gian ngày Tết không chỉ là một hoạt động giải trí mà còn mang trong mình những giá trị văn hóa sâu sắc, góp phần gắn kết cộng đồng và lưu giữ nét đẹp truyền thống. Những trò chơi như kéo co, nhảy bao bố, bịt mắt bắt dê hay đánh đu đều phản ánh sự sáng tạo, tinh thần đoàn kết và lòng hiếu khách của người Việt.

Đây cũng là dịp để mọi người, từ trẻ em đến người lớn, hòa mình vào không khí vui tươi, đậm đà bản sắc dân tộc. Qua đó, trò chơi dân gian trở thành cầu nối giữa các thế hệ, giúp truyền tải những giá trị văn hóa lâu đời và làm phong phú thêm tinh thần ngày Tết cổ truyền.

Ô ăn quan là trò chơi dân gian quen thuộc của biết bao trẻ em ở khắp Việt Nam. Đây là một trò chơi chiến thuật gồm 2 người chơi, giúp rèn luyện tư duy hiệu quả. Cách chơi rất đơn giản là lần lượt từng người di chuyển tất cả viên đá trong một ô nào đó theo hướng tay phải hoặc trái tùy ý. Nếu cạnh ô chứa viên đá cuối cùng có những viên đá khác, người chơi sẽ bốc tiếp và đi đến khi hết đá trong tay; nhưng nếu là ô trống, người chơi có thể “ăn” tất cả viên đá của ô ngay cạnh. Người giành chiến thắng là người lấy được tổng số viên đá nhiều nhất.  

Ô ăn quan là trò chơi ngày tết cho học sinh vừa có tác dụng giải trí, vừa giúp kích thích não bộ cho trẻ

Thêm một trò chơi ngày Tết Nguyên đán phổ biến ở cả ba miền là kéo co. Trò chơi có công dụng cải thiện sức mạnh cho tất cả thành viên, đồng thời nhắn nhủ thông điệp về sự kết nối và đồng lòng. Cách tổ chức trò chơi là chia thành 2 đội, mỗi đội từ 5 - 10 người, cùng nắm chặt một sợi dây thừng có cột băng rôn màu đỏ ngay giữa. Bên nào có thể kéo dây đỏ về phía mình nhiều nhất thì giành chiến thắng. 

Vào những ngày đầu tháng Giêng, người dân miền Bắc thường tổ chức cuộc thi bịt mắt bắt lợn. Trò chơi đòi hỏi người tham gia có thể lực tốt, kèm phản xạ nhanh nhẹn mới bắt được lợn thành công. Theo luật chơi, mỗi đội cử một thành viên bước vào khoảng sân chuẩn bị sẵn, sau đó buộc dây vải kín mắt, rồi cùng nhau đuổi theo một con lợn và đội nào bắt lợn trước sẽ chiến thắng. 

Bịt mắt bắt lợn là một trò chơi truyền thống quen thuộc ở miền Bắc.

Thổi cơm thi là một trong những trò chơi dân gian ngày Tết miền Bắc và miền Trung phổ biến, thể hiện đời sống gắn liền với lúa nước hơn hàng nghìn năm của người dân Việt Nam. Ở từng vùng miền, thể lệ thi đua có sự khác biệt nhưng nhìn chung đều hướng đến mục đích nhấn mạnh sự kết hợp hài hòa giữa tất cả thành viên trong đội để nấu chín nồi cơm qua 3 phần chính (gồm thi chạy lấy nước, thi kéo lửa và thi thổi cơm).

Nhảy bao bố không chỉ là trò chơi ngày Tết Cổ truyền, mà còn được áp dụng trong hầu hết các lễ hội lớn tại Việt Nam. Bởi lẽ, thông qua trò chơi, người tham gia có thể rèn luyện tính khéo léo (biết cách phối hợp tay - chân nhằm đến đích nhanh chóng) và mang lại thông điệp đoàn kết bền vững. Cách chơi rất đơn giản là người chơi cho hai chân vào bao bố, tay cầm miệng bao và bắt đầu nhảy chụm chân về đích (hoặc đến điểm đồng đội đang đợi) khi nghe thấy hiệu lệnh bắt đầu. Đội nào hoàn thành thử thách trước sẽ trở thành đội chiến thắng. 

Nhảy bao bố là trò chơi thể hiện sức khỏe và sự khéo léo của người chơi.

Người dân miền Bắc rất thích trò ném còn (hay ném tung) vào mỗi ngày Tết Nguyên đán. Vì trò chơi vừa tạo không khí vui vẻ, sôi động, vừa thể hiện sự khéo léo và tính toán chuẩn xác của người chơi. Cách chơi cụ thể là người tham gia đứng đối diện cây còn (một cây tre cao có gắn một vòng tròn trên đầu) và ném quả còn (có hình tròn, to bằng nắm tay) vào vòng tròn. Số lượng quả còn ném vào càng nhiều thì tỷ lệ thắng càng cao.

Xưa kia, đua thuyền là một hình thức nghi lễ quan trọng của mọi người dân hành nghề biển đối với thủy thần, và dần trở thành một trò chơi dân gian ngày Tết không thể thiếu ở cả ba miền. Theo đó, mỗi xã/làng sẽ lựa chọn một chiếc thuyền đua đẹp nhất, chắc chắn nhất để thi đấu và tất cả thành viên dùng hết sức mình đưa thuyền về đích.

Chèo thuyền là trò chơi dân gian ngày Tết mang tính đồng đội cao.

Rồng rắn lên mây là trò chơi dân gian ngày Tết cho trẻ mầm non đơn giản nhưng rất thú vị. Trò chơi giúp rèn luyện sự nhanh nhẹn và thể hiện tinh thần đoàn kết của các bạn nhỏ. Cụ thể, một đội gồm 6 - 12 thành viên, ôm eo nhau đóng vai rồng rắn và 1 thành viên đóng vai chủ nhà/thầy thuốc. Tất cả mọi người hô vang bài đồng giao, rồi chủ nhà/thầy thuốc chọn một khúc rồng rắn để rượt đuổi (có thể là khúc đầu, khúc giữa hoặc khúc cuối) và những khúc còn lại sẽ bảo vệ tới cùng. Lặp lại bài đồng dao đến khi chủ nhà/thầy thuốc bắt được hết rồng rắn.   

Cá sấu lên bờ là một trong các trò chơi giúp rèn luyện tính nhanh nhẹn và phán đoán chuẩn xác cho trẻ em. Người quản trò phân chia nhiệm vụ cho tất cả bạn chơi, trong đó có 1 cá sấu đuổi bắt người đứng dưới nước (hoặc có 1 chân dưới nước). Thực hiện đến khi cá sấu bắt được hết người chơi.

Cá sấu lên bờ là trò chơi ngày tết cho trẻ mầm non thú vị.

Đấu vật là trò chơi truyền thống xuất hiện hầu hết ở các tỉnh miền Bắc vào ngày Tết Cổ truyền. Qua đó, người chơi thể hiện sức mạnh và chiến thuật khéo léo để dành thắng cuộc. Cụ thể, người tham gia cởi trần, đóng khố, bước vào vòng tròn quy định và dùng sức của tay - chân để vật ngã đối phương hoặc đẩy họ ra khỏi khu vực thi đấu.

Đánh đu là trò chơi dân gian thường thấy vào dịp Tết, vừa mang tính giải trí, vừa thể hiện khát vọng vượt lên cao trong năm mới. Có nhiều cách chơi đu, tuy nhiên phổ biến nhất vẫn là đu đơn 1 người và đu đôi 2 người. Hai người lên đu quay mặt vào nhau, tay vịn vào thân đu, dùng sức nhún từ đôi chân để đẩy cho đu bay cao để giật giải treo trên ngọn đu. Trò chơi đòi hỏi sự khéo léo, cân bằng và tinh thần đồng đội nếu chơi theo cặp, tạo nên bầu không khí náo nhiệt và phấn khởi trong ngày xuân.

Chọi gà là trò chơi truyền thống phổ biến trong các dịp lễ hội, đặc biệt là Tết Nguyên Đán, thể hiện tinh thần thượng võ và sự gan dạ. Mỗi trận đấu sẽ có hai chú gà được chọn lọc kỹ lưỡng, thường là những con mạnh khỏe, dũng mãnh. Hai chú gà được thả vào sân đấu có giới hạn, nơi chúng dùng cựa và mỏ để tấn công đối thủ. Trận đấu kết thúc khi một con bị hạ gục hoặc không còn khả năng chiến đấu, tạo nên không khí kịch tính và hào hứng cho người xem.

Chọi gà là trò chơi ngày Tết thể hiện tinh thần thượng võ, tạo không khí kịch tính và hấp dẫn khi hai chú gà dùng sức mạnh để thi đấu đến cùng.

Đi cà kheo là trò chơi dân gian độc đáo đòi hỏi sự khéo léo và giữ thăng bằng, thường xuất hiện vào các dịp lễ hội. Người chơi sẽ đứng trên hai chiếc cà kheo – những thanh gỗ dài có chỗ đặt chân, sau đó di chuyển trên địa hình bằng cách phối hợp nhịp nhàng giữa tay và chân. Trò chơi không chỉ rèn luyện sức khỏe, sự dẻo dai mà còn tạo không khí vui nhộn, hấp dẫn người xem.

Đánh đáo là trò chơi truyền thống của trẻ em Việt Nam, phổ biến vào những ngày Tết. Người chơi dùng một đồng xu hoặc mảnh sành nhỏ làm dụng cụ và phải ném thật khéo sao cho viên đáo của mình chạm vào mục tiêu đặt trước, thường là một lỗ nhỏ. Trò chơi không chỉ mang tính giải trí mà còn giúp rèn luyện sự chính xác, tập trung và khéo léo cho người chơi.

Cướp cờ là trò chơi tập thể sôi động, thường được tổ chức trong các lễ hội đầu xuân để tăng cường sự đoàn kết. Người chơi được chia thành hai đội, mỗi đội đứng ở một phía sân chơi. Khi hiệu lệnh vang lên, đại diện của từng đội sẽ chạy vào giữa sân để giành lấy lá cờ và mang về khu vực của mình. Trò chơi yêu cầu sự nhanh nhẹn, dũng cảm và chiến thuật hợp lý để giành chiến thắng.

Cướp cờ là trò chơi tập thể đầy sôi động, đòi hỏi sự nhanh nhẹn và tinh thần đồng đội để giành chiến thắng trong dịp lễ hội đầu xuân.

Nhảy lò cò là trò chơi dân gian đơn giản nhưng đòi hỏi sự khéo léo và sức bền, thường được trẻ em yêu thích vào dịp Tết. Người chơi phải đứng bằng một chân và nhảy qua các ô đã vẽ trên mặt đất, theo đúng thứ tự mà không để chân chạm vào vạch. Trò chơi không chỉ rèn luyện thể chất mà còn giúp trẻ em phát triển sự tập trung và kỹ năng giữ thăng bằng.

Bắt trạch trong chum là trò chơi truyền thống độc đáo, thường diễn ra trong không khí náo nhiệt. Người chơi sẽ bị bịt mắt và phải bắt một con trạch đang trơn trượt trong chum. Cảm giác vừa hồi hộp vừa thú vị khi cố gắng bắt được con trạch khiến trò chơi này trở thành điểm nhấn vui nhộn trong các lễ hội Tết, đồng thời rèn luyện sự nhạy bén và kiên nhẫn cho người tham gia.

Đi cầu Kiều là trò chơi đòi hỏi sự khéo léo và tập trung cao độ. Người chơi phải đi qua một cây cầu tre mỏng manh, thường được bắc qua nước. Nhiệm vụ là giữ thăng bằng và không để rơi xuống dưới. Trò chơi này không chỉ mang lại tiếng cười sảng khoái khi có người trượt chân, mà còn thể hiện tinh thần quyết tâm và sự khéo léo của người tham gia, phù hợp với không khí sôi động ngày Tết.

Đi cầu kiều không chỉ mang tính giải trí mà còn có ý nghĩa văn hóa sâu sắc.

Dung dăng dung dẻ là trò chơi dân gian phổ biến với trẻ em, đặc biệt là vào những ngày Tết. Các em sẽ nắm tay nhau, vừa đi vòng quanh vừa hát vang bài đồng dao quen thuộc. Trò chơi này không chỉ mang đến niềm vui mà còn giúp trẻ em phát triển kỹ năng giao tiếp và gắn kết tình bạn. Đây cũng là cách lưu giữ những câu đồng dao truyền thống trong đời sống văn hóa Việt Nam.

Đập niêu là trò chơi đầy thú vị và thử thách trong các dịp lễ hội ngày Tết. Người chơi sẽ bịt mắt, cầm gậy và cố gắng đập trúng chiếc niêu đất được treo lơ lửng. Tiếng reo hò cổ vũ của người xung quanh khiến không khí thêm phần sôi động. Trò chơi này thể hiện sự khéo léo, tinh thần đồng đội và mang lại tiếng cười rộn ràng, tạo nên một trải nghiệm khó quên trong ngày đầu năm mới.

Ngày Tết, ngoài những món ăn truyền thống và khoảnh khắc sum vầy bên gia đình, các trò chơi cá cược cũng là một phần không thể thiếu giúp không khí thêm vui nhộn. Dưới đây là một số gợi ý phổ biến mà bạn có thể thử để tạo thêm nhiều kỷ niệm đáng nhớ.

Lô tô là trò chơi mang đậm tính giải trí và tạo không khí rộn ràng, đặc biệt trong dịp Tết. Người chơi sẽ mua vé số lô tô và chờ người chủ trò gọi những con số ngẫu nhiên. Ai ghép được hàng ngang, hàng dọc hay hàng chéo trên vé sẽ là người chiến thắng. Đây không chỉ là một trò chơi may mắn mà còn đem lại những tiếng cười và sự hồi hộp cho tất cả mọi người.

Bầu cua là một trò chơi truyền thống cực kỳ phổ biến vào dịp Tết. Người chơi đặt cược vào các biểu tượng như bầu, cua, cá, tôm, nai, hoặc gà trên bàn. Sau đó, người chủ trò lắc ba viên xúc xắc trong hộp. Nếu biểu tượng bạn đặt cược xuất hiện trên xúc xắc, bạn sẽ thắng và nhận tiền thưởng. Trò chơi này dễ chơi, mang tính may rủi cao nhưng luôn tạo được sự sôi động và vui vẻ cho không khí ngày Tết.

Bầu cua là trò chơi truyền thống phổ biến ngày Tết, mang tính giải trí cao nhờ sự may rủi và không khí vui nhộn.

Xì dách là một trò chơi bài thú vị, nơi người chơi cần tính toán và cân nhắc để đạt tổng điểm trên bài gần hoặc bằng 21 mà không vượt quá. Trò chơi này đòi hỏi một chút kỹ năng, sự may mắn và chiến thuật từ người chơi. Càng đông người tham gia, xì dách càng trở nên hấp dẫn và đầy kịch tính, mang lại không khí Tết thêm phần sôi động và gần gũi.

Các trò chơi dân gian ngày Tết không chỉ mang tính giải trí mà còn góp phần giữ gìn và lan tỏa bản sắc văn hóa Việt Nam. Dù là trò chơi cho trẻ em, học sinh hay cả gia đình, chúng đều mang ý nghĩa kết nối và tạo nên niềm vui sum họp. Hãy cùng tham gia và cảm nhận không khí Tết trọn vẹn với những trò chơi truyền thống này.

Hy vọng bài viết trên đã giới thiệu đến bạn đọc các trò chơi dân gian ngày Tết Nguyên đán thú vị. Nhờ đó, bạn có cơ hội biết thêm nhiều nét đẹp văn hóa ý nghĩa của người Việt.