Lễ Thất Tịch ở Trung Quốc là gì và có ý nghĩa như thế nào

Thất tịch Trung Quốc còn được biết đến với tên gọi lễ Qixi, là dịp lễ lãng mạn gắn liền với truyền thuyết Ngưu Lang – Chức Nữ, diễn ra vào mùng 7 tháng 7 âm lịch. Đây không chỉ là cơ hội để các cặp đôi bày tỏ tình cảm mà còn là một phần giàu giá trị trong đời sống văn hóa của người Trung Hoa. Trong bài viết này, hãy cùng khám phá nguồn gốc, phong tục và những hoạt động đặc sắc xoay quanh ngày lễ ngập tràn ý nghĩa yêu thương này.

Hình ảnh Ngưu Lang – Chức Nữ gặp nhau trên cầu Ô Thước trong ngày Thất Tịch

Thất Tịch còn được gọi là Lễ Khất Xảo hay Xảo Tịch, diễn ra vào ngày mùng 7 tháng 7 âm lịch hàng năm. Tên gọi "Thất Tịch" có nghĩa là "chiều tối ngày mồng 7 âm lịch" (Thất là“ bảy”, Tịch là “chiều tối”). Đây là một trong những ngày lễ truyền thống quan trọng trong văn hóa phương Đông.

Nguồn gốc của Ngày Thất Tịch Trung Quốc bắt nguồn từ truyền thuyết cảm động về Ngưu Lang và Chức Nữ. Ngưu Lang là một chàng chăn trâu hiền lành, chăm chỉ, sống cùng con trâu già sau khi mồ côi cha mẹ và bị đối xử tệ bạc bởi anh chị dâu. Còn Chức Nữ là cô tiên thứ bảy, con gái út của Ngọc Hoàng và Vương Mẫu, cô cũng chính là người dệt nên những đám mây ngũ sắc trên trời, đồng thời được xem là người đầu tiên phát hiện ra tơ tằm.

Duyên phận đưa họ gặp nhau, yêu và nên nghĩa vợ chồng, sống hạnh phúc bên hai con nhỏ. Tuy nhiên, cuộc sống bình yên ấy không kéo dài khi Ngọc Hoàng và Vương Mẫu phát hiện việc Chức Nữ kết hôn với người phàm, điều cấm kỵ theo luật trời. Nàng bị ép trở lại thiên đình. Ngưu Lang, nhờ con trâu già mách bảo, khoác áo da trâu gánh theo hai con đuổi theo vợ, nhưng bị ngăn cách bởi dòng sông Thiên Hà – ranh giới giữa trời và đất.

Truyền thuyết tình yêu Ngưu Lang – Chức Nữ gắn liền với ngày Thất Tịch Trung Quốc

Cảm động trước tình yêu thủy chung và nỗi đau xa cách của Ngưu Lang – Chức Nữ, Ngọc Hoàng và Vương Mẫu cho phép họ gặp nhau mỗi năm một lần vào ngày 7 tháng 7 âm lịch. Vào dịp này, đàn chim Hỉ Thước bay lên trời, kết thành cầu nối qua sông Thiên Hà để hai người cùng các con được đoàn tụ.

Tương truyền, những cơn mưa trong ngày Thất Tịch là nước mắt của họ khi gặp rồi lại chia ly. Nếu thời tiết quang đãng, các cặp đôi có thể cùng ngắm sao Ngưu Lang – Chức Nữ, và điều đó được xem là điềm lành cho một tình yêu bền vững.

Lễ Thất Tịch mang nhiều ý nghĩa sâu sắc:

• Tôn vinh sự khéo léo của phụ nữ: Ban đầu, Lễ Thất Tịch là ngày để tưởng nhớ Chức Nữ, nàng tiên dệt vải, người tạo ra tơ tằm và những đám mây ngũ sắc. Ngày này là dịp để thể hiện sự tôn kính đối với thiên nhiên và những người phụ nữ giỏi giang, đảm đang.
• Ngày lễ tình nhân: Theo thời gian, Thất Tịch trở thành ngày lễ tình nhân ở Trung Quốc và một số nước Đông Á khác. Đây là dịp để nam nữ thể hiện tình yêu đôi lứa và bày tỏ tình cảm với người thương.
• Cầu nguyện cho tình yêu và hôn nhân: Các cô gái cầu nguyện cho tình yêu và hôn nhân hạnh phúc, mong muốn có được sự khéo léo và may mắn trong cuộc sống.

Thất Tịch là dịp để mọi người ở Trung Quốc cầu hạnh phúc trong tình yêu và hôn nhân

Ngày Thất Tịch ở Trung Quốc gắn liền với nhiều phong tục và hoạt động truyền thống độc đáo, thể hiện ước vọng về tình yêu, hạnh phúc và sự khéo léo:

• Xâu kim, thêu thùa: Các cô gái tổ chức xâu kim và thêu thùa để cầu nguyện Chức Nữ ban phước cho đôi bàn tay khéo léo, đảm đang trong công việc nữ công gia chánh hàng ngày.

Các cô gái tham gia xâu kim và thêu thùa

• Thả kim trên mặt nước: Một tập tục cổ xưa là thả kim trên mặt nước. Nếu cây kim không bị chìm, đó được coi là điềm báo cho sự thông minh, khéo léo và sáng dạ của cô gái. Tập tục này từng xuất hiện trong bộ phim "Diên Hy Công Lược" nổi tiếng.

Phong tục thả kim trên mặt nước vào ngày Thất Tịch

• Trồng cây cầu tử: Trước ngày Thất Tịch, phụ nữ rải đất vào khay gỗ và vùi hạt đậu, chăm sóc cho đến khi chúng nảy mầm xanh tốt. Các mầm cây phát triển được xem là biểu tượng cho mong ước về con cái, sớm có "thiên thần nhỏ".
• Bái Chức Nữ: Vào đêm Thất Tịch, các cô gái lập bàn cúng Chức Nữ với bình hoa tươi buộc chỉ đỏ, lư hương, hoa quả, ngũ tử (quế, táo đỏ, bảng tử, lạc, hạt dưa). Đặc biệt, không thể thiếu "thau thất tỷ" – thau đan bằng nan tre dán giấy, bên trong có hình cầu ô thước, Ngưu Lang, giày dép, quần áo và đồ trang sức. Các cô gái vây quanh, vừa ăn ngũ tử, vừa ngắm sao Chức Nữ và thầm cầu nguyện cho mình xinh đẹp, khéo tay và có được gia đình hạnh phúc, ấm no.

“Thau thất tỷ” là vật phẩm không thể thiếu trong nghi thức bái Chức Nữ

Ẩm thực trong Lễ Thất Tịch của Trung Quốc mang nhiều ý nghĩa cầu chúc may mắn và hạnh phúc. Mỗi món ăn đều gắn liền với tập tục, niềm tin và lời chúc tốt đẹp:

• Sủi cảo: Đây là món ăn quen thuộc và rất phổ biến trong dịp lễ. Theo tập tục Khất Xảo, bảy cô gái cùng nhau gói sủi cảo và khéo léo giấu bên trong nhân một đồng tiền, một chiếc kim hoặc một quả táo đỏ. Người nào ăn trúng đồng tiền sẽ được ban phúc và giàu có; ăn trúng kim sẽ trở nên nhanh nhẹn, khéo léo trong thêu thùa; còn ăn trúng táo đỏ thì được tin rằng sẽ sớm nên duyên vợ chồng.
• Xảo quả: Là món bánh làm từ bột mì trộn đường và mật ong, nặn thành hình nhỏ rồi chiên vàng. Món ăn đòi hỏi sự khéo léo, thường bày cùng sen tươi, củ sen và củ ấu đỏ để cầu may mắn và sung túc.

Bánh Xảo quả là một trong những món bánh truyền thống trong ngày lễ Thất Tịch

• Xảo tô: Các loại bánh ngọt nhỏ được tạo hình thành cô nàng Chức Nữ (còn gọi là Xảo Nhân). Việc tặng Xảo tô cho người khác nhằm cầu chúc họ có tay chân nhanh nhẹn và khéo léo như đôi tay của nàng tiên Chức Nữ.
• Gà: Ở khu vực Chiết Giang Kim Hoa, người dân có tục lệ giết một con gà vào ngày 7 tháng 7. Quan niệm dân gian cho rằng, nếu gà trống không gáy thì đôi Ngưu Lang và Chức Nữ có thể gặp nhau lâu hơn, từ đó thể hiện ước mong hạnh phúc lâu dài và vững bền cho các cặp đôi.
• Giá: Trước ngày Thất Tịch, các cô gái ngâm đậu xanh với nước để đậu lên mầm khoảng hơn 5 cm, tạo thành món “rau bái thần”. Mục đích của việc này là để cầu cho con đường tình duyên thuận lợi.
• Chè đậu đỏ: Đậu đỏ còn được gọi là đậu tương tư. Người ta tin rằng ăn chè đậu đỏ (hoặc các món ăn có đậu đỏ) vào ngày Thất Tịch sẽ mang lại may mắn trong tình yêu: người độc thân sẽ sớm tìm được ý trung nhân, còn người đã có đôi thì tình cảm sẽ bền vững, viên mãn.

Người Trung Quốc tin rằng ăn chè đậu đỏ ngày Thất Tịch sẽ gặp duyên lành

• Ngũ Tử: Là các vật cúng bái quan trọng gồm nhãn nhục, táo đỏ, quả phỉ, đậu phộng, hạt dưa. Sau khi cúng Chức Nữ, những vật này cũng trở thành món ăn khuya của các cô gái.
• Trái cây: Không thể thiếu trong ngày Thất Tịch, nhiều người thích điêu khắc trái cây thành hình chim chóc hoặc các hình thù xinh xắn khác.

Ngày Thất Tịch ở Trung Quốc không chỉ là dịp tôn vinh tình yêu thủy chung mà còn là dịp gìn giữ những giá trị văn hóa truyền thống lâu đời. Tham gia các hoạt động trong ngày lễ này là cơ hội để cảm nhận rõ hơn vẻ đẹp của một trong những truyền thuyết tình yêu thiêng liêng nhất châu Á. Để tìm hiểu thêm những mẹo hay cuộc sống, bạn đừng quên theo dõi chuyên mục Kinh nghiệm của Siêu Thị Điện Máy – Nội Thất Chợ Lớn.

Nếu có cơ hội đến Trung Quốc vào dịp lễ Thất Tịch, hãy dành thời gian khám phá không gian lễ hội lãng mạn và đậm chất truyền thống. Đừng quên chuẩn bị đầy đủ thiết bị cần thiết như điện thoại để ghi lại những khoảnh khắc đáng nhớ, cùng các vật dụng tiện ích từ Siêu Thị Điện Máy – Nội Thất Chợ Lớn để chuyến đi thêm trọn vẹn và thoải mái.