Lễ Thất Tịch ở Việt Nam là gì và có ý nghĩa gì trong văn hóa dân gian

Lễ Thất Tịch ở Việt Nam, diễn ra vào ngày mùng 7 tháng 7 âm lịch, là một dịp đặc biệt gắn liền với truyền thuyết tình yêu đầy cảm động của Ngưu Lang và Chức Nữ. Đây không chỉ là ngày để tôn vinh tình yêu mà còn mang ý nghĩa văn hóa sâu sắc trong lòng người Việt. Trong bài viết này, hãy cùng tìm hiểu về nguồn gốc, phong tục độc đáo và những hoạt động ý nghĩa của lễ Thất Tịch ở Việt Nam, nơi câu chuyện tình yêu vượt thời gian được tái hiện.

Lễ Thất Tịch ở Việt Nam

• Khi nhắc đến Lễ Thất Tịch, người ta thường nghĩ ngay đến một ngày lễ tình yêu lãng mạn. Tuy nhiên, tại Việt Nam, ngày lễ này không chỉ đơn thuần là biểu tượng của tình yêu đôi lứa mà còn là dịp để cộng đồng thể hiện những nét văn hóa dân gian độc đáo, gắn liền với truyền thuyết và những mong ước bình dị, sâu sắc. Được biết đến với tên gọi "Ngày Ngưu Lang Chức Nữ" hay "Ngày ông Ngâu bà Ngâu", Lễ Thất Tịch ở Việt Nam là một phần không thể thiếu trong bức tranh văn hóa truyền thống Á Đông.
• Năm 2025, Lễ Thất Tịch Việt Nam rơi vào ngày thứ sáu, 29 tháng 8 dương lịch, tức ngày 7 tháng 7 âm lịch, theo lịch truyền thống. Đây là thời điểm giới trẻ và những người yêu văn hóa dân gian thường dành để cầu duyên, thể hiện tình cảm và cùng nhau gìn giữ những giá trị văn hóa lâu đời.

Lễ thất tịch tại Việt Nam

Lễ Thất Tịch có nguồn gốc sâu xa từ Trung Quốc, dựa trên câu chuyện cổ tích cảm động về tình yêu giữa Ngưu Lang và Chức Nữ. Ngưu Lang là chàng trai chăn trâu hiền lành, chăm chỉ, còn Chức Nữ là nàng tiên dệt vải, con gái út của Ngọc Hoàng. Họ yêu nhau, kết duyên và có hai người con. Tuy nhiên, mối tình này bị ngăn cấm bởi Ngọc Hoàng khi Chức Nữ bỏ bê công việc dệt vải, và họ bị chia cắt bởi Dải Ngân Hà (hay sông Thiên Hà).

Vì cảm động trước tình yêu chung thủy của họ, Vương Mẫu (hoặc Ngọc Hoàng) đã cho phép Ngưu Lang và Chức Nữ được gặp nhau một lần duy nhất vào ngày mùng 7 tháng 7 âm lịch hàng năm. Vào ngày này, đàn chim ô thước sẽ bay đến kết thành một cây cầu bắc qua sông Thiên Hà, giúp đôi uyên ương đoàn tụ. Ngày 7 tháng 7 âm lịch hàng năm được coi là ngày đánh dấu sự kiện đoàn tụ đặc biệt này.

Cầu Ô Thước là hình ảnh ẩn dụ cho sự đoàn tụ của Ngưu Lang – Chức Nữ vào đêm Thất Tịch

Lễ Thất Tịch tại Việt Nam mang nhiều ý nghĩa đa dạng và sâu sắc:

• Tình yêu đôi lứa và sự bền vững: Đây là dịp để các đôi lứa cầu nguyện cho tình yêu của họ được bền lâu, son sắt và hạnh phúc. Nhiều người trẻ cũng tận dụng dịp này để bày tỏ tình cảm và trao những lời chúc tốt đẹp, hy vọng cho mối quan hệ viên mãn. Người ta tin rằng, nếu hai người yêu nhau cùng ngắm sao Ngưu Lang - Chức Nữ trong đêm mùng 7 tháng 7, họ sẽ mãi mãi bên nhau.
• Mưa ngâu và nước mắt đoàn tụ: Một nét đặc trưng trong quan niệm dân gian Việt Nam là niềm tin vào "mưa ngâu". Nếu trời đổ mưa vào ngày Lễ Thất Tịch, đó được cho là nước mắt của Ngưu Lang và Chức Nữ khi họ gặp nhau sau một năm dài xa cách và phải chia ly. Câu tục ngữ "Đồn rằng tháng 7 mưa ngâu, Con trời lấy chú chăn trâu cũng phiền" thể hiện rõ nét quan niệm này. Thực tế, không phải năm nào cũng có mưa vào ngày Thất Tịch, và nếu trời không mưa, các đôi trẻ có thể cùng nhau ngắm sao và thề hẹn.

Thất Tịch là dịp tôn vinh tình yêu thủy chung và lòng son sắt

Ngày Lễ Thất Tịch ở Việt Nam gắn liền với nhiều phong tục và hoạt động ý nghĩa, được giới trẻ đặc biệt yêu thích:

• Ăn chè đậu đỏ: Đây là một truyền thống phổ biến, đặc biệt là ở Việt Nam và Trung Quốc. Người ta tin rằng ăn chè đậu đỏ vào ngày Thất Tịch sẽ mang lại may mắn trong tình yêu. Màu đỏ của đậu đỏ tượng trưng cho sự tốt lành, vui vẻ, may mắn và hạnh phúc. Nếu người độc thân ăn chè đậu đỏ, họ sẽ nhanh chóng tìm được ý trung nhân, còn nếu đã có đôi, tình cảm sẽ bền vững và lâu dài. Thậm chí, việc ăn chè đậu đỏ vào ngày mưa ngâu còn được tin là sẽ mang lại tình duyên như ý.

Chè đậu đỏ được coi là món ăn không thể thiếu với người cô đơn trong ngày Thất Tịch.

• Đi chùa cầu duyên: Nhiều người, đặc biệt là giới trẻ, thường đến chùa vào ngày Lễ Thất Tịch để cầu bình an, may mắn cho bản thân và gia đình. Những người độc thân thường đi chùa để cầu duyên, mong sớm gặp được người như ý hoặc mong tình yêu thuận lợi. Ở Hà Nội, Chùa Hà được biết đến là địa điểm linh thiêng mà giới trẻ thường tìm đến để cầu tình duyên.

Giới trẻ đi cầu duyên ngày Thất Tịch

• Làm việc thiện: Lễ Thất Tịch mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc, vì vậy, việc làm những việc thiện, giúp đỡ mọi người được khuyến khích để tích phúc phần. Điều này cũng được cho là giúp cầu bình an và may mắn trong tình duyên.
• Thả đèn: Thả đèn lồng và tặng quà: Những cặp tình nhân có thể cùng nhau thả đèn lồng để mong ước có một tổ ấm lâu dài, trong khi người độc thân gửi gắm lời nguyện cầu sớm gặp được người thương vào đèn lồng. Tặng quà cho người yêu như hoa, đồ trang sức hoặc đồ thủ công tự làm cũng là cách bày tỏ tình cảm và tạo kỷ niệm đẹp trong ngày này.

Theo quan niệm dân gian, để cầu mong hạnh phúc và may mắn trong tình duyên, có những việc nên làm và những điều cần tránh vào ngày Lễ Thất Tịch ở Việt Nam:

Nên làm:

• Cầu nguyện cho tình yêu bền vững và hạnh phúc, có thể thắp nến, viết điều ước dưới ánh sao.
• Thưởng thức chè đậu đỏ cùng gia đình hoặc người yêu.
• Viết điều ước lên các mảnh giấy nhiều màu sắc và treo lên cây tre (như phong tục ở Nhật Bản).
• Tặng quà cho người yêu để bày tỏ tình cảm.
• Đi chùa, làm việc thiện để cầu bình an, may mắn.

Tặng quà để bày tỏ tình cảm

Không nên làm:

• Không nên tổ chức đám cưới hoặc đám hỏi: Do câu chuyện Ngưu Lang - Chức Nữ chỉ được gặp nhau một lần rồi lại xa cách, ngày 7 tháng 7 âm lịch được coi là ngày không may mắn cho các sự kiện trọng đại này.
• Không nên xây nhà dựng cửa: Tháng 7 âm lịch được xem là "tháng cô hồn" trong quan niệm tâm linh, thời điểm ma quỷ tự do trở về nhân gian, không phù hợp cho việc xây cất. Về mặt thực tế, mưa ngâu thường xuyên xảy ra vào tháng này cũng gây cản trở cho quá trình xây dựng.
• Tránh làm những điều ác: Mặc dù hướng thiện là điều nên làm mọi lúc, nhưng đặc biệt vào ngày Thất Tịch, việc tránh làm điều xấu được cho là sẽ giúp bạn cầu bình an và may mắn trong tình duyên, đồng thời tạo ấn tượng tốt với người mình thương yêu.

Tránh tổ chức hôn lễ trong ngày thất tịch

Lễ Thất Tịch ở Việt Nam không chỉ là một ngày lễ truyền thống mà còn là cơ hội để các cặp đôi và gia đình gắn kết, bày tỏ tình cảm dưới câu chuyện lãng mạn của Ngưu Lang và Chức Nữ. Với những phong tục như cầu mưa, làm bánh trôi và những hoạt động đầy màu sắc, lễ Thất Tịch đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa Việt Nam. Hãy tham gia và cảm nhận không khí đặc biệt của lễ Thất Tịch ở Việt Nam để thêm yêu những giá trị truyền thống và tình cảm chân thành.

Đừng quên theo dõi Góc tư vấn của Điện Máy Chợ Lớn để biết thêm nhiều thông tin và kiến thức hữu ích bạn nhé!