Lễ Thất Tịch ở Nhật Bản (Tanabata) – Lễ hội ngôi sao tình yêu

Lễ Thất Tịch ở Nhật Bản (Tanabata) là một trong những lễ hội truyền thống đặc sắc, tôn vinh chuyện tình huyền thoại của Ngưu Lang và Chức Nữ. Diễn ra vào ngày 7/7, lễ hội nổi bật với những dải lụa tanzaku đầy màu sắc cùng không khí rộn ràng, thu hút hàng triệu người tham gia. Đây là dịp người Nhật gửi gắm ước mơ và tình yêu của mình tới các vì sao.

Người Nhật treo trang trí giấy màu trong lễ Tanabata

Tanabata, hay còn gọi là Lễ Thất Tịch Nhật Bản, ban đầu được tổ chức vào ngày 7 tháng 7 âm lịch hằng năm. Tuy nhiên, kể từ khi Nhật Bản chuyển sang dùng dương lịch vào năm 1872, nhiều địa phương đã chọn tổ chức lễ vào ngày 7 tháng 7 dương lịch.

Những cơn mưa rơi vào dịp này được tương truyền là giọt nước mắt của tiên nữ Orihime và chàng chăn bò Hikoboshi khi họ được gặp lại nhau sau một năm dài xa cách.

Nguồn gốc của lễ hội Tanabata Nhật Bản có nhiều nét tương đồng với lễ hội Qixi (Thất Tịch) của Trung Quốc, gắn liền với câu chuyện tình yêu buồn của Ngưu Lang – Chức Nữ.

Tanabata - Lễ Thất Tịch Nhật Bản

Truyền thuyết kể rằng: Thiên Đế có một người con gái xinh đẹp tuyệt trần, nổi tiếng với tài dệt vải, tên là Tanabata-tsume, hay còn gọi là Orihime. Nàng gặp và đem lòng si mê chàng chăn bò tên là Hikoboshi. Họ nhanh chóng kết hôn và sống bên nhau vô cùng hạnh phúc.

Tuy nhiên, vì quá say mê nhau, họ dần lơ là công việc: Khung cửi dệt vải bị bỏ xó, đàn bò đi lạc lên tận cung trời. Điều này khiến Thiên Đế nổi giận và quyết định chia cắt đôi uyên ương, mỗi người sống ở một bên bờ sông Amanogawa (Sông Ngân Hà).

Orihime vô cùng đau khổ và tuyệt vọng. Cảm động trước những giọt nước mắt của nàng, Thiên Đế đã cho phép họ được gặp nhau duy nhất mỗi năm một lần vào ngày 7 tháng 7 âm lịch. Thế nhưng, vào năm đầu tiên, không có cây cầu nào bắc qua sông Amanogawa để họ gặp nhau. Orihime đã khóc đến mức đàn chim ô thước đã đến và hứa sẽ làm nên một cây cầu bằng chính đôi cánh của chúng.

Truyền thuyết về chuyện tình của Orihime và Hikoboshi

• Gửi gắm ước mơ và hy vọng: Đây là thời điểm để mọi người dừng lại và suy ngẫm về những ước mơ, mục tiêu và hy vọng của mình.
• Thể hiện lòng hiếu khách và tình yêu: Lễ hội là cơ hội để người dân thể hiện tình yêu và sự kết nối với nhau.
• Mong ước thành hiện thực: Dù ở vùng miền nào, lễ hội cũng được tổ chức một cách trang trọng, thể hiện mong muốn những điều ước sẽ trở thành hiện thực.

Người Nhật thắp sáng đèn lồng rực rỡ trong lễ hội Tanabata

Lễ Thất Tịch tại Nhật Bản nổi bật với những hoạt động và tập tục phong phú, đặc biệt là các nghi thức trang trí và cầu nguyện:

• Treo giấy ước Tanzaku lên cành tre: Mọi người sẽ viết lời cầu nguyện, điều ước và lời chúc của mình lên những mẩu giấy nhỏ gọi là Tanzaku. Sau đó, những mẩu giấy này được treo lên cành tre cùng với các món đồ trang trí khác. Sau khi lễ hội kết thúc, cây tre cùng những món đồ này thường được đưa lên thuyền trôi sông hoặc đốt đi.
• Cầu nguyện tại đền thờ: Nhiều người đến các đền thờ vào ngày này để cầu mong tìm được ý trung nhân hoặc cầu nguyện những điều tốt lành.
• Lễ hội đường phố: Nhiều hoạt động văn hóa như múa lân, biểu diễn nhạc sống và các trò chơi truyền thống được tổ chức. Phố xá thường được trang trí bằng đèn lồng và cờ vải, tạo nên bầu không khí vui tươi, hào hứng.

Lễ hội đường phố trong ngày Tanabata

Ngoài giấy Tanzaku, lễ hội Tanabata còn có nhiều vật trang trí đặc sắc khác, mỗi thứ mang một ý nghĩa riêng biệt:

• Fukinagashi là vật trang trí nổi bật trong lễ hội Tanabata, với thiết kế gồm một quả cầu giấy ở trên và các dải giấy màu rũ dài bên dưới. Hình ảnh này mô phỏng những sợi chỉ dệt vải của công chúa Orihime trong truyền thuyết. Không chỉ mang tính thẩm mỹ, Fukinagashi còn thể hiện lời cầu chúc cho ngành dệt may luôn phát triển ổn định và lâu dài.
• Orizuru là hình tượng hạc giấy truyền thống, được tạo ra từ nghệ thuật gấp giấy Origami nổi tiếng của Nhật Bản. Chim hạc là biểu tượng của sự trường thọ, sức sống và sự bền vững. Gấp hạc giấy trong lễ hội Tanabata mang ý nghĩa cầu mong sức khỏe, sự dẻo dai và tinh thần kiên cường để vượt qua thử thách trong cuộc sống.

Chim hạt giấy truyền thống trong lễ Tanabata tại Nhật Bản

• Toami là vật trang trí hình lưới đánh cá, được làm từ giấy và treo trong lễ hội Tanabata. Hình ảnh này tượng trưng cho lời cầu chúc ngành thủy sản dồi dào, đồng thời thể hiện lòng biết ơn biển cả – nguồn sống quan trọng của con người.
• Kinchaku là túi đựng tiền nhỏ, được gấp từ giấy Origami và sử dụng làm vật trang trí trong lễ hội. Vật phẩm này mang ý nghĩa cầu mong tài lộc, thuận lợi trong kinh doanh và cuộc sống buôn bán hàng ngày.

Túi đựng tiền gấp bằng giấy Origami

• Kamiko là hình tượng giấy gấp mô phỏng búp bê mặc trang phục Kimono truyền thống hoặc chính chiếc Kimono được gấp bằng kỹ thuật Origami. Vật phẩm này thể hiện ước vọng ngành dệt may phát triển, đồng thời được xem như lá bùa bảo vệ, có khả năng hóa giải những điều xui rủi và bệnh tật thay cho con người.
• Kuzukago là các túi đựng rác bằng giấy, thường được bố trí dọc theo những con đường nơi diễn ra lễ hội. Chúng không chỉ phục vụ mục đích giữ gìn vệ sinh mà còn mang ý nghĩa giáo dục, nhấn mạnh lối sống tiết kiệm, gọn gàng và có trách nhiệm với cộng đồng.

Ẩm thực đóng vai trò quan trọng trong lễ thất Tịch Nhật Bản với nhiều món ăn mang ý nghĩa đặc biệt:

Mì Somen là món mì lạnh truyền thống của Nhật Bản, thường được thưởng thức vào mùa hè và đặc biệt phổ biến trong lễ hội Tanabata. Mì có sợi mảnh, mềm, được dùng kèm với nước sốt tsuyu, rau xanh, đá lạnh và đôi khi có thêm thịt. Một điểm thú vị là mì thường được thả trôi trong máng tre chứa nước lạnh, tạo trải nghiệm độc đáo khi thực khách phải dùng đũa để gắp từng sợi mì.

Mì Somen - Món ăn nổi tiếng tại lễ hội Tanabata

Các món ăn liên quan đến măng, tre: Trong văn hóa Nhật Bản, người ta tin rằng lá tre và hốc tre là nơi trú ngụ của các vị thần. Vì vậy, những món ăn từ măng hoặc được gói trong lá tre như cơm măng, bánh bao đậu đỏ lá tre thường xuất hiện trong lễ hội Tanabata. Chúng mang ý nghĩa cầu chúc bình an, đồng thời giúp xua đuổi tà khí và những điều không may.

Đồ ăn được trang trí, cắt tỉa hình ngôi sao: Với ý nghĩa là “Lễ hội Ngôi sao”, Tanabata truyền cảm hứng cho nhiều gia đình chuẩn bị các món ăn được trang trí hình ngôi sao. Từ cơm hộp với đậu bắp cắt lát, rau củ tỉa hình sao đến bánh kẹo đầy màu sắc, tất cả đều nhằm tăng thêm sự sinh động và gợi nhắc đến chủ đề lãng mạn của lễ hội.

Món ăn truyền thống tại Nhật được cắt tỉa, trang trí hình ngôi sao trong lễ Thất Tịch

• Lễ hội Tanabata được tổ chức trên khắp xứ sở phù tang, trong đó có ba thành phố nổi tiếng với quy mô lớn nhất là Sendai (tỉnh Miyagi), Hiratsuka (tỉnh Kanagawa) và Anjou (tỉnh Aichi).
• Lễ hội Tanabata tại Sendai: Nổi tiếng nhất Nhật Bản, được tổ chức từ ngày 6 – 8 tháng 8 Dương lịch. Lễ hội này đã được lưu truyền từ thời chúa tể Masamune, thu hút đông đảo du khách và người dân địa phương bởi cách trang trí lộng lẫy và các hoạt động tham quan, cầu nguyện.
• Lễ hội Tanabata tại Kantō (Shonan Hiratsuka Tanabata): Một trong những lễ hội lớn nhất, diễn ra vào ngày 7 tháng 7 hằng năm tại Hiratsuka, Kanagawa. Nổi bật với các món đồ trang trí đầy màu sắc treo dọc các con phố và các cuộc diễu hành.
• Lễ hội Ánh sáng Dải Ngân Hà – Amanogawa Illumination: Sự kiện ánh sáng nổi bật diễn ra bên trong Tokyo Tower, nơi hàng triệu bóng đèn LED tái hiện dải ngân hà rực rỡ.
• Sự kiện thắp sáng cây Tre nguyện ước tại Đền Kibune: Tổ chức tại đền thờ Kifune ở Kyoto, nơi người dân thắp đèn chiếu sáng cây Tre nguyện ước và treo những điều ước viết trên giấy.
• Lễ hội Sao – The Star Festival: Sự kiện ánh sáng tại Tháp Fukuoka, Nhật Bản, có dịch vụ thắp sáng trái tim dành riêng cho các cặp đôi để kỷ niệm cuộc gặp gỡ của Orihime và Hikoboshi.

Người Nhật treo thẻ điều ước lên cành tre tại đền Kibun ngày Thất Tịch để cầu bình an

Lễ Thất Tịch ở Nhật Bản không chỉ lưu giữ giá trị truyền thống mà còn gắn kết cộng đồng qua những phong tục giàu ý nghĩa, từ việc viết điều ước lên Tanzaku cho đến thưởng thức các món ăn đặc trưng và hòa mình vào lễ hội đường phố. Đừng quên theo dõi chuyên mục Kinh nghiệm của Siêu Thị Điện Máy – Nội Thất Chợ Lớn để biết thêm nhiều mẹo hay trong cuộc sống.

Nếu có dịp du lịch Nhật Bản vào mùa lễ Thất Tịch, đừng quên lưu lại những khoảnh khắc rực rỡ bằng chiếc điện thoại chất lượng với camera sắc nét. Đến ngay Siêu Thị Điện Máy - Nội Thất Chợ Lớn để sỡ hữu ngay những thiết bị công nghệ hiện đại cùng nhiều ưu đãi hấp dẫn!