20 truyện cổ tích cho bé hay nhất, ý nghĩa nhân văn nên kể

Truyện cổ tích không chỉ hấp dẫn mà còn giáo dục các bé về lòng hiếu thảo, tình yêu thương, sự đoàn kết và trí thông minh. Dưới đây là danh sách 20 truyện cổ tích hay nhất cho bé, mang đến những bài học ý nghĩa mà các bậc phụ huynh nên kể cho trẻ.

Tóm tắt nội dung truyện

Tấm là một cô gái hiền lành, chăm chỉ, sống cùng dì ghẻ độc ác và người em cùng cha khác mẹ là Cám. Tấm hiền lành, chịu thương chịu khó, nhưng phải chịu sự đối xử tàn ác từ mẹ con Cám. Dù bị đối xử bất công, Tấm vẫn luôn giữ tấm lòng lương thiện. 

Mặc dù bị mẹ con Cám ngăn cản đi chơi hội, nhưng với sự giúp đỡ từ Bụt, Tấm đã đến được lễ hội và nhờ đôi giày từ Bụt, Tấm đã trở thành hoàng hậu. Trải qua nhiều khó khăn khi bị mẹ con Cám hãm hại, sau cùng Tấm cũng đã có thể đoàn tụ với vua. 

Truyện cổ tích Tấm Cám

Ý nghĩa nhân văn của truyện

Truyện Tấm Cám không chỉ đơn thuần là câu chuyện về sự đối lập giữa thiện và ác mà thông qua đó còn ca ngợi những phẩm chất tốt đẹp như lòng vị tha, sự chăm chỉ và nỗ lực. Truyện dạy bé về lòng nhân hậu, kiên nhẫn, và niềm tin vào sự công bằng. Người lương thiện sẽ luôn gặp được điều tốt đẹp, còn kẻ ác sẽ nhận quả báo.

Tóm tắt nội dung truyện

Truyện kể về một đôi vợ chồng già hiền lành, tốt bụng nhưng mãi không có một mụn con. Mãi cho đến một hôm người vợ ra đồng và nhìn thấy một cái sọ dừa chứa đầy nước, bà bèn mang lên và uống. Sau đó bà mang thai và sinh ra một đứa bé không chân không tay, hình dáng giống như một quả dừa.

Sau khi lớn lên, Sọ Dừa chăn nuôi bò cho phú ông. Hai cô con gái lớn của phú ông luôn gắt gỏng, hắt hủi Sọ Dừa, duy chỉ có cô con gái út là hiền lành, luôn đối đã tốt và yêu quý Sọ Dừa. Sau đó, Sọ Dừa cầu hôn cô út và được chấp thuận, cậu trở thành một chàng trai khôi ngô, tuấn tú.

Về sau Sọ Dừa chăm chỉ học tập và thi đỗ trạng nguyên, tuy bị hai cô chị ra sức hãm hại nhưng vợ chồng Sọ Dừa may mắn vượt qua và sống hạnh phúc mãi về sau.

Truyện cổ tích Sọ Dừa

Ý nghĩa nhân văn của truyện

Truyện Sọ Dừa đề cao vẻ đẹp bên trong mỗi con người, dạy trẻ không nên đánh giá người khác qua vẻ bề ngoài. Sự thông minh, kiên trì và lòng nhân hậu mới là điều quan trọng.

Tóm tắt nội dung truyện

Câu chuyện kể về Khoai, một chàng trai mồ côi được phú ông hứa gả con gái với điều kiện phải làm việc chăm chỉ. Tuy nhiên trước ngày cưới, phú hộ lại yêu cầu Khoa phải tìm được một cây tre trăm đốt. 

Khi đang nản lòng vì không tìm thấy cây tre đặc biệt theo yêu cầu của phú hộ, Bụt đã hiện ra và chỉ cho anh cách thực hiện. Khi trở về, anh làm theo lời Bụt dặn, và cây tre trăm đốt liền xuất hiện. Cuối cùng, anh đã cho tên phú hộ một bài học và buộc ông ta phải giữ lời hứa gả con gái cho mình.

Truyện cổ tích cây tre trăm đốt

Ý nghĩa nhân văn của truyện

Thông qua câu chuyện ta có thể nhận thấy một bài học về lòng kiên nhẫn và lòng tốt sẽ luôn được đền đáp xứng đáng. Nó cũng giúp trẻ nhận biết đúng sai và biết được rằng sự công bằng sẽ luôn chiến thắng.

Tóm tắt nội dung truyện

Thạch Sanh là câu chuyện kể về Thạch Sanh - vốn là thái tử được Ngọc Hoàng sai xuống để làm con của một cặp vợ chồng nghèo khổ. Lúc họ mất đi để lại Thạch Sanh một mình sống ở gốc đa và làm nghề kiếm củi.

Trong một lần đi bán rượu, Lý Thông gặp Thạch Sanh và cả hai kết nghĩa huynh đệ. Tuy nhiên, Lý Thông chỉ muốn lợi dụng Thạch Sanh, ép anh thay mình nộp mạng cho chằn tinh. Sau đó hắn cướp công của Thạch Sanh, được vua ban thưởng và cho cưới công chúa. 

Sau đó, công chúa bị đại bàng bắt đi. Thạch Sanh đã dùng cung tên của mình và cứu được công chúa về. Lại một lần nữa, Lý Thông lại tiếp tục nhận công lao về mình, nhưng Thạch Sanh đã minh oan nhờ cây đàn thần. Sau đó, chàng giúp nhà vua đẩy lùi cuộc xâm lược của 18 nước chư hầu và được vua gả công chúa cho. Còn Lý Thông phải chịu sự trừng phạt thích đáng cho những việc xấu xa của hắn.

Truyện cổ tích Thạch Sanh

Ý nghĩa nhân văn của truyện

Câu chuyện đề cao lòng dũng cảm, tinh thần nghĩa hiệp và sự công bằng. Đồng thời, truyện cổ tích Thạch Sanh cũng nhấn mạnh hậu quả của lòng tham, kẻ ác cuối cùng sẽ không có kết cục tốt đẹp.

Tóm tắt nội dung truyện

Truyện Thánh Gióng kể về thời Vua Hùng Vương thứ 6. Tại làng Gióng, có đôi vợ chồng hiền lành sống bên nhau đã lâu nhưng vẫn chưa có con. Một ngày nọ khi ra đồng, người vợ bắt gặp một dấu chân khổng lồ và tò mò đặt chân mình vào đó.

Không ngờ, sau khi trở về, bà mang thai và sau 12 tháng sinh ra một cậu bé khôi ngô, tuấn tú. Tuy nhiên, đến 3 tuổi, cậu vẫn chưa biết đi, chưa biết nói hay cười.

Khi đó giặc Ân xâm lược bờ cõi, cậu bé cất tiếng nói đầu tiên và xin đi đánh giặc. Thánh Gióng lớn nhanh như thổi, chỉ trong chốc lát, anh đã đánh tan giặc. Đánh giặc xong, Thánh Gióng cởi bỏ áo giáp sắt và cưỡi ngựa sắt bay về trời.

Truyện cổ tích Thánh Gióng

Ý nghĩa nhân văn của truyện

Câu chuyện không chỉ ca ngợi lòng yêu nước đáng tự hào của dân tộc ta mà còn khẳng định sức mạnh của sự đoàn kết, thể hiện ước mơ về một đất nước thái bình, hạnh phúc.

Tóm tắt nội dung truyện

Có hai anh em trong một gia đình nọ, sau khi cha mẹ qua đời đã để lại một khối tài sản lớn. Người anh tham lam chiếm hết phần nhiều, chỉ để lại cho em trai một túp lều nhỏ và một cây khế. Bỗng một ngày có một con chim đến ăn khế và bảo người em lấy túi ba gang đi lấy vàng. Từ đó, người em trở nên giàu có, bắt đầu giúp đỡ những người nghèo khổ. Người anh thấy vậy bèn đổi gia tài của mình lấy cây khế. Tuy nhiên vì bản tính tham lam, người anh lấy quá nhiều vàng nên đã rơi xuống biển và chết.

Truyện cổ tích ăn khế trả vàng

Ý nghĩa nhân văn của truyện

Truyện dạy chúng ta rằng, sự hiền lành, chăm chỉ sẽ mang lại những điều tốt đẹp, còn lòng tham và sự ích kỷ sẽ dẫn đến những hậu quả khôn lường. Đó chính là chân lý "ở hiền gặp lành, ác giả ác báo" mà cha ông ta vẫn thường nhắc nhở.

Tóm tắt nội dung truyện

Trí khôn của ta đây là truyện cổ tích ngắn kể về một bác nông dân đang đi cày thì gặp phải một con hổ ngông nghênh đến và hỏi bác rằng "Trí khôn của ngươi đâu?". Bác nông dân suy nghĩ rồi bảo với cọp đã để trí khôn ở nhà. Cọp bị bác nông dân lừa trói vào gốc cây để về nhà lấy trí khôn mà không bị cọp ăn mất trâu. Sau đó, bác nông dân dùng rơm chất xung quanh cọp và châm lửa đốt. Lửa cháy làm đứt dây thừng, hổ chạy vội vào rừng và kể từ đó, hổ mang trên mình những vằn đen dài.

Truyện cổ tích trí khôn của ta đây

Ý nghĩa nhân văn của truyện

Câu chuyện nhấn mạnh về tầm quan trọng của trí tuệ cũng như tinh thần sáng tạo trong mọi công việc, tình huống hàng ngày. Bên cạnh đó, trí khôn phải được đi kèm với bản lĩnh và sự bình tĩnh thì mới xử lý vấn đề hiệu quả khi gặp nguy hiểm.

Tóm tắt nội dung truyện

Ngày xửa ngày xưa có một chàng trai tên là Cuội. Trong một lần vào rừng đốn củi, Cuội vô tình phát hiện hổ mẹ mớm cho hổ con một loại lá cây, nhờ đó hổ con tỉnh lại sau khi bị đánh ngất. Sau đó, Cuội bèn đào lấy gốc cây đó và mang về nhà.

Từ lá của cây thuốc, Cuội liên tục cứu sống nhiều người dân. Nhưng một lần do lơ đãng, vợ Cuội đã đem nước giải tưới cho cây thuốc khiến cây bay lên trời. Cuội vội túm lấy rễ của gốc cây và theo cây thuốc lên cung trăng.

Truyện cổ tích Chú Cuội

Ý nghĩa nhân văn của truyện

Chuyện cổ tích Việt Nam về chú Cuội cung trăng đề cao những ước mơ to lớn và niềm đam mê khám phá thế giới mới. Câu chuyện không chỉ khuyến khích các bé ấp ủ những hoài bão lớn, mà còn giúp các em hình dung ra hình ảnh thú vị và sáng tạo khi nhìn lên mặt trăng với hình dáng lõm vào, như thể chú Cuội đang ngồi dưới gốc cây đa.

Tóm tắt nội dung truyện

Câu chuyện bắt nguồn từ chàng hoàng tử Mai An Tiêm, đứa con được vua cha hết mực yêu thương. Vì cậy tình yêu thương của vua cha, chàng nghênh ngang cho rằng bản thân không cần dựa vào ai vẫn có thể gây dựng nên sự nghiệp. Những lời nói của chàng truyền đến tai vua cha nên cả gia đình Mai An Tiêm bị đày ra đảo hoang.

Cùng với sự thông minh, tháo vát, Mai An Tiêm đã trồng ra quả có vỏ xanh mát, ruột đỏ tươi mọng nước ngọt mát từ hạt màu đen do chim thả xuống. Chàng dùng loại quả này để đổi lương thực cho gia đình. Vì khâm phục tài năng và ý chí của con trai, vua Hùng quyết định đón chàng về và đặt tên quả là Dưa Hấu.

Sự tích Mai An Tiêm và sự ra đời của quả dưa hấu

Ý nghĩa nhân văn của truyện

Câu chuyện cho ta thấy một giá trị tốt đẹp rằng sự cố gắng, nỗ lực không bao giờ là vô ích. Cho dù có đối mặt với bao nhiêu khó khăn, gian khổ, chỉ cần chăm chỉ cần cù sẽ luôn gặt hái được quả ngọt.

Tóm tắt nội dung truyện 

Ngày xưa, có một cậu trai ngỗ nghịch ham chơi bị mẹ mắng nên bỏ nhà ra đi. Người mẹ đau lòng, ngày ngày đứng ở cửa đợi con. Cuối cùng cậu con trai quay trở về, vừa đói khát vừa sợ hãi, cậu òa khóc. Chợt, một gốc cây lạ ở phía góc sân rung rinh, một quả rơi vào tay cậu. Cậu bé đưa lên miệng ăn thì thấy một dòng sữa ngọt ngào tiết ra. Hóa ra, gốc cây này là mẹ cậu mất đi và hóa thành. Từ đó, người đời gọi loại cây này là cây vú sữa.

Sự tích cây vú sữa

Ý nghĩa nhân văn của truyện

Câu chuyện nhấn mạnh tình yêu thương bao la của cha mẹ đối với con cái. Đồng thời, dạy trẻ phải biết yêu thương, thảo kính đối với cha mẹ. 

Tóm tắt nội dung truyện

Vì để tìm ra hiền tài giúp nước, nhà vua lệnh cho quan viên đặt ra nhiều câu hỏi khó khăn nhằm thử tài. Một cậu bé làm nông với trí tuệ thông minh đã giải đáp được câu hỏi của nhà vua. Không chỉ vậy, cậu bé dùng "gậy ông đập lưng ông" để trả lời, khiến dân làng thoát nạn. 

Sau đó, cậu bé còn thử thách với những câu hỏi khó hơn từ vua nước láng giềng. Nhờ đó, cậu giúp đất nước thoát khỏi cảnh giao tranh.

Truyện cậu bé thông minh

Ý nghĩa nhân văn của truyện

Truyện cổ tích cậu bé thông minh đề cao trí thông minh và sự nhanh nhẹn của con người. Đồng thời, truyện cũng ca ngợi những người biết nhìn xa trông rộng, trọng dụng được người tài để phát triển đất nước.

Tóm tắt nội dung truyện

Truyện kể về chàng tiều phu với tài sản lớn nhất của chàng là chiếc rìu bằng sắt. Trong một lần đi vào rừng đốn củi, chàng vô tình làm rơi chiếc rìu xuống sông và không thể tìm thấy. Được sự giúp đỡ của Bụt, chàng có thể nhận được chiếc rìu bằng vàng hay bạc để trở nên giàu có. Tuy nhiên với lòng trung thực của bản thân, chàng chỉ xin Bụt cho nhận lại chiếc rìu làm bằng sắt của mình. Bụt cảm kích trước tính cách thật thà của chàng tiều phu nên đã tặng cả rìu vàng và bạc cho chàng.

Câu truyện ba lưỡi rìu

Ý nghĩa nhân văn của truyện

Câu chuyện là bài học về tính thật thà, khiêm tốn. Chỉ cần luôn trung thực và chăm chỉ thì sẽ luôn nhận được những thành quả xứng đáng.

Tóm tắt nội dung truyện 

Trong một gia đình nọ có 4 người con không biết yêu thương, giúp đỡ lẫn nhau. Người cha vô cùng phiền lòng nên đưa ra thử thách sẽ thưởng lớn cho những đứa con của mình nếu chúng có thể dùng tay không và bẻ gãy bó đũa.

Cho dù có thử hết sức lực và cố gắng bẻ nhiều lần nhưng những người con vẫn không thể nào bẻ gãy cả bó đũa. Sau cùng, người cha bèn tách bó đũa và dễ dàng bẻ gãy từng cái một. 

Câu chuyện về bó đũa

Ý nghĩa nhân văn của truyện

Câu chuyện nhấn mạnh tinh thần đoàn kết của anh em trong một gia đình. Người trong một nhà phải biết yêu thương, đùm bọc và giúp đỡ lẫn nhau để vượt qua mọi khó khăn.

Tóm tắt nội dung truyện

Trong khu rừng, chú Thỏ thông minh được các con vật kính nể, trừ Hổ vẫn tỏ vẻ coi thường. Một ngày, Hổ gặp Thỏ đang ăn mật ong và đòi Thỏ nộp mạng. Thỏ khéo léo xin phép đánh trống trước khi ra gặp Hổ. Thực ra, Thỏ gõ vào tổ ong, tạo tiếng kêu vù vù làm Hổ tưởng là trống. Khi Hổ đòi thử, Thỏ bảo để nó chạy xa trước. Hổ đồng ý và quên mất việc bắt Thỏ. Khi Thỏ đã trốn thoát, Hổ thò chân vào tổ ong và bị cả đàn ong đuổi đốt sưng húp mặt, tức tối vì bị lừa.

Ý nghĩa nhân văn của truyện

"Chú Thỏ Thông Minh" ca ngợi trí tuệ và sự khôn khéo trong đối mặt với hiểm nguy. Truyện cũng khuyên nhủ không nên ỷ lại vào sức mạnh, mà hãy tôn trọng và học hỏi từ những người xung quanh, bởi sự kiêu ngạo dễ khiến ta mắc sai lầm.

Tóm tắt nội dung truyện

Ngày xưa, đất đai đều thuộc về loài quỷ. Một người nông dân vào rừng trồng củ cải, hứa chỉ lấy gốc, nhường ngọn cho quỷ. Khi thu hoạch, người lấy củ cải, còn ngọn đắng thì để lại cho quỷ. Mùa sau, quỷ đòi lấy gốc, người nông dân trồng lúa và chỉ lấy ngọn, để gốc rạ vô dụng cho quỷ. Tức tối, quỷ đòi ăn cả ngọn lẫn gốc vào mùa tiếp theo, nhưng người nông dân trồng ngô, ngày thu hoạch, ông lấy hết ngô và để lại cho quỷ thân cây khô. Cuối cùng, quỷ đành hậm hực bỏ đi.

Truyện bác nông dân và con quỷ

Ý nghĩa nhân văn của truyện

Truyện truyền tải thông điệp rằng trí tuệ và sự linh hoạt có thể giúp con người thành công, ngay cả trong những tình huống tưởng như bất lợi hoặc nguy hiểm.

Tóm tắt nội dung truyện

"Sự tích Con Rồng Cháu Tiên" kể rằng xưa kia, Lạc Long Quân – một vị thần rồng, và Âu Cơ – một nàng tiên xinh đẹp, đã gặp nhau, yêu nhau và trở thành vợ chồng. Âu Cơ sinh ra một bọc trăm trứng, nở ra một trăm người con. Sau đó, Lạc Long Quân và Âu Cơ chia tay vì mỗi người có nơi sống khác nhau: Lạc Long Quân đưa 50 người con xuống biển, còn Âu Cơ dẫn 50 người lên núi. Từ đó, người Việt tự hào là "Con Rồng Cháu Tiên," mang trong mình nguồn gốc chung và tinh thần đoàn kết của dân tộc.

Sự tích con Rồng cháu Tiên

Ý nghĩa nhân văn của truyện

Truyện con rồng cháu tiên là truyện cổ tích ngắn cho bé thể hiện niềm tự hào về nguồn gốc cao quý và thiêng liêng của dân tộc Việt Nam. Truyện nhắc nhở rằng người Việt có chung một cội nguồn, dù ở miền núi hay đồng bằng, đều là anh em một nhà. Điều này khuyến khích tinh thần đoàn kết, yêu thương và giúp đỡ lẫn nhau giữa các thành viên trong cộng đồng, xây dựng một dân tộc vững mạnh và gắn bó.

Tóm tắt nội dung truyện

Truyện kể về việc Hùng Vương thứ 7 muốn tìm người nối dõi. Ông yêu cầu các con của mình hãy làm ra một món ăn thật ý nghĩa trong ngày giỗ gia tiên. Trong khi những người con khác đều mang đến những món cao lương mĩ vị, Lang Liêu được thần linh báo mộng lại mang đến 2 loại bánh được làm từ gạo và nếp.

Loại bánh hình vuông tượng trưng cho đất được Lang Liêu đặt tên là bánh Chưng. Loại bánh hình tròn tượng trưng cho Trời được đặt tên là bánh Giầy. Vua Hùng thấy bánh có vị ngon và mang ý nghĩa tốt đẹp nên đã quyết định nhường ngôi vị cho Lang Liêu.

Sự tích bánh chưng bánh giầy

Ý nghĩa nhân văn của truyện

Truyện ca ngợi sự đơn giản, sáng tạo và chân thành trong lòng hiếu thảo, đồng thời khẳng định tầm quan trọng của nông nghiệp và sự gắn bó với thiên nhiên trong văn hóa Việt Nam.

Tóm tắt nội dung truyện

Truyện cổ tích Hồ Ba Bể bắt đầu tại một lễ cúng Phật rất lớn tại một vùng quê thuộc tỉnh Bắc Kạn ngày nay. Bỗng có một bà cụ bốc mùi hôi thối đi đến. Ai trong vùng cũng xa lánh bà cụ. Chỉ có hai mẹ con góa phụ thương tình và mang bà về nhà. 

Bà lão vô cùng biết ơn và đã tặng cho hai mẹ con một mảnh vỏ trấu. Bà lão dặn sẽ có một trận lụt lớn xảy đến, hãy rắc tro quanh nhà dùng 2 mảnh vỏ trấu để cứu người.

Tối hôm đó, một cột nước lớn nhấn chìm cả làng, chỉ có ngôi nhà của bà góa là không bị ngập. Nhớ lấy lời bà lão, bà góa thả hai mảnh vỏ trấu xuống nước, và hai mảnh vỏ trấu biến thành hai chiếc thuyền lớn. Nhờ đó, hai mẹ con cứu được dân làng. 

Sự tích Hồ Ba Bể

Ý nghĩa nhân văn của truyện

Sự tích Hồ Ba Bể ca ngợi về lòng tốt bụng và tấm lòng nhân ái của hai mẹ con góa phụ. Thể hiện đức tính tốt bụng, luôn sẵn sàng giúp đỡ những người có hoàn cảnh khó khăn, vất vả hơn.

Tóm tắt nội dung truyện

Tích Chu là một cậu bé mồ côi và sống chung với bà mình. Ngày còn bé, Tích Chu hứa với bà rằng lớn lên sẽ hiếu thảo, phụ giúp cho bà. Tuy nhiên khi lớn, Tích Chu lại mải mê chơi đùa, không quan tâm đến bà. 

Một lần bà sốt cao, khát nước, gọi mãi Tích Chu mà không được. Cho đến lúc Tích Chu quay trở về, bà đã hóa thành chim và sắp bay đi. Quá hối hận, Tích Chu quyết tâm phải tìm được suối tiên để cứu bà. Sau cùng sự kiên trì của cậu đã được hồi đáp. Bà của Tích Chu quay trở lại làm người và sống thật lâu bên đứa cháu ngoan ngoãn và hiếu thảo của mình.

Truyện cổ tích cho bé “Cậu bé Tích Chu”

Ý nghĩa nhân văn của truyện

Truyện cậu bé Tích Chu dạy rằng tình yêu và lòng hiếu thảo chân thành có thể mang đến những kết quả tốt đẹp, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc biết quý trọng những người thân yêu khi còn có thể.

Tóm tắt nội dung truyện

Truyện kể về một cô bé sống cùng mẹ ở một túp lều tranh, không may mẹ cô bé mắc bệnh rất nặng. Bởi nhà nghèo không có tiền mua thuốc, cô bé buồn bã ngồi khóc.

Một ông lão thấy vậy đã chỉ cho cô bé đi tìm một bông hoa cúc trắng duy nhất trên gốc cây cổ thụ để cứu lấy mẹ. Số cánh hoa trên bông hoa cũng là số ngày mà mẹ cô có thể sống. 

Sau khi tìm thấy bông cúc trắng nhưng chỉ có bốn cánh, cô bé nhanh trí xé nhỏ từng cánh của bông hoa đến mức không thể đếm hết.

Sự tích bông cúc trắng 

Ý nghĩa nhân văn của truyện

Truyện khuyến khích chúng ta trân trọng giá trị của tình thân và lòng nhân ái, nhấn mạnh rằng trong những lúc khó khăn, tình yêu và sự hy sinh có thể mang lại hy vọng và sức mạnh để vượt qua mọi thử thách.

Truyện cổ tích Việt Nam là một nguồn mạch văn học dân gian phong phú, mang đến sự trong trẻo và sâu sắc cho tâm hồn. Những câu chuyện này như những dòng suối mát lành, đã tưới mát và nuôi dưỡng tâm hồn của nhiều thế hệ. Qua các câu chuyện, chúng ta không chỉ khám phá được những ý nghĩa nhân văn sâu sắc mà còn hình thành và phát triển nhân cách, giúp con người ngày càng hoàn thiện hơn trong cuộc sống. Hy vọng với những câu chuyện trên sẽ giúp trẻ thêm hứng thú về văn học Việt Nam và học được thêm nhiều bài học ý nghĩa.