Mâm cúng Giỗ Tổ Hùng Vương 10-3 và lễ vật cần chuẩn bị

Mâm cúng Giỗ Tổ Hùng Vương (mùng 10/3 Âm lịch) là một nghi thức quan trọng thể hiện lòng tri ân sâu sắc với các vị Vua Hùng đã có công dựng nước. Mỗi năm, người dân khắp nơi lại dâng lên mâm cúng đầy đủ lễ vật, mang đậm giá trị truyền thống và bản sắc dân tộc. Vậy mâm cúng Giỗ Tổ Hùng Vương gồm những gì? Hãy cùng Điện Máy Chợ Lớn tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Mâm cúng Giỗ Tổ Hùng Vương thể hiện lòng tri ân sâu sắc với các vị Vua Hùng

Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương, hay Lễ hội Đền Hùng, là một ngày lễ quốc gia tại Việt Nam diễn ra vào ngày 10 tháng 3 âm lịch mỗi năm.

Trong dịp này, tất cả người dân Việt Nam cùng nhau tưởng nhớ và vinh danh công lao dựng nước của các Vua Hùng, những vị vua đầu tiên của dân tộc. Đây là một dịp đặc biệt với ý nghĩa sâu sắc, thể hiện truyền thống "Uống nước nhớ nguồn", lòng tri ân đối với tổ tiên và cội nguồn của dân tộc.

Đây là dịp để mọi người tưởng nhớ công lao to lớn của những người đã bảo vệ đất nước

Các nghi thức cúng Giỗ Tổ tại nhà cần đảm bảo đầy đủ các lễ vật cơ bản. Đối với mâm cỗ chay, hai lễ vật quan trọng là bánh chưng và bánh giầy cần có mặt.

Tiếp đó, cần chuẩn bị hương, hoa, trầu cau, muối, gạo và nước cho mâm cúng. Tùy vào điều kiện của gia đình mà việc chuẩn bị mâm cúng Giỗ Tổ có thể thay đổi. Dù lễ vật nhiều hay ít, yếu tố quan trọng nhất vẫn là tấm lòng thành kính của gia chủ.

Ngoài bánh chưng và bánh giầy, các món khác trong mâm cúng ở nhiều địa phương có thể bao gồm:

• Xôi gấc hoặc xôi vò
• Oản đỏ
• Hoa tươi
• Trái cây
• Muối
• Gà luộc
• Gạo
• Thịt heo
• Rượu trắng
• Nhang
• Giấy tiền vàng bạc

Mâm cơm cúng Giỗ Tổ Hùng Vương tại nhà

Giáo sư, Tiến sĩ Ngô Đức Thịnh, một nhà nghiên cứu về văn hóa dân gian, cho biết lễ vật dâng cúng vào ngày Giỗ Tổ Hùng Vương phụ thuộc vào điều kiện kinh tế, tài chính của từng gia đình.

Dù vậy, người ta thường cúng hai loại bánh đặc trưng là bánh chưng và bánh giầy. Bên cạnh đó, nhiều gia đình còn chuẩn bị hoa và mâm cỗ mặn với các món ăn đặc trưng như xôi, gà, thịt heo, rượu,... Điều quan trọng nhất không phải ở lễ vật mà là lòng thành kính, tri ân đối với Hùng Vương.

Theo truyền thuyết dân gian, trong thời kỳ nhà Nguyễn, các lễ vật dịp giỗ tổ bao gồm bò, heo, dê. Dù phong tục này đã phai nhạt theo thời gian, nhưng vẫn còn duy trì tại một số địa phương.

Có nơi cúng một con heo đã mổ sạch cùng tiết canh heo, có nơi lại dâng xôi ngũ sắc hoặc thịt trâu đen. Giỗ Tổ Hùng Vương diễn ra tại đền Hùng, nhưng không phải ai cũng có điều kiện đến nơi, vì vậy nhiều gia đình tổ chức cúng tại nhà, dù đơn giản nhưng tận tâm.

Lễ vật cúng đơn giản vào ngày lễ Giỗ Tổ Hùng Vương

Người dân có thể tổ chức lễ chay hoặc lễ mặn. Lễ chay cần chuẩn bị: 18 chiếc bánh chưng và 18 chiếc bánh giầy.

Hai loại bánh này đại diện cho 18 đời vua Hùng đã góp phần dựng và bảo vệ đất nước. Theo quan niệm dân gian, bánh chưng và bánh giầy thể hiện âm - dương, trời - đất, vuông - tròn, nhắc nhở về truyền thống uống nước nhớ nguồn. Trong tín ngưỡng phồn thực, các món này biểu tượng cho tổ tiên Rồng - Tiên.

Đối với lễ mặn, bao gồm thịt heo, bò, dê và có thể thay thế bằng thịt gà luộc. Cũng cần chuẩn bị hoa quả, trầu cau, muối, hay gạo, nhang cùng nước sạch. Đây là các lễ vật cần có trên mâm cỗ chay và mặn.

Theo quan niệm dân gian, thời điểm thuận lợi nhất để cúng Giỗ Tổ là vào buổi sáng, từ 7 giờ đến 11 giờ. Đây là thời điểm dương khí vượng, hứa hẹn nhiều may mắn và tài lộc. Tuy nhiên, ý nghĩa quan trọng nhất vẫn là lòng trung thành, không nên quá câu nệ về thời điểm.

Khung giờ cúng Giỗ Tổ Hùng Vương lý tưởng nhất là vào 7 giờ sáng

Chuẩn bị mâm cúng Giỗ Tổ Hùng Vương không chỉ là một nghi lễ truyền thống mà còn là cách để thế hệ hôm nay bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với các Vị Vua Hùng. Dù cúng lễ tại nhà hay đến dâng hương tại Đền Hùng, mỗi người con đất Việt đều có thể thể hiện sự thành kính bằng những việc làm ý nghĩa trong ngày lễ trọng đại này.

Hãy gìn giữ nét đẹp văn hóa thiêng liêng và lan tỏa truyền thống “Uống nước nhớ nguồn” đến thế hệ mai sau. Đừng quên theo dõi Góc tư vấn của Điện Máy Chợ Lớn để biết thêm nhiều thông tin về các ngày lễ trọng đại bạn nhé!