Tìm hiểu về cây Nguyệt Quế: Công dụng, ý nghĩa và cách trồng

Cây Nguyệt Quế không chỉ là một loài cây cảnh đẹp mắt với những chùm hoa trắng ngà thơm ngát mà còn ẩn chứa nhiều giá trị sâu sắc. Bài viết này sẽ đi sâu vào những đặc điểm nổi bật, các loại Nguyệt Quế phổ biến, ý nghĩa phong thủy, công dụng đa dạng cũng như hướng dẫn chi tiết về kỹ thuật trồng và chăm sóc để cây luôn xanh tốt, mang lại vượng khí cho gia đình bạn. Cùng Điện Máy - Nội Thất Chợ Lớn tìm hiểu nhé!

Cây Nguyệt Quế

Cái tên "Nguyệt Quế" thường gây nhầm lẫn giữa hai loài cây khác nhau. Ở Việt Nam, khi nhắc đến "Nguyệt Quế", đa số chúng ta đang nói đến cây Murraya paniculata, thuộc họ Cam Chanh (Rutaceae). Loài cây này còn được biết đến với các tên gọi khác như nguyệt quý, nguyệt quới, nguyệt quất hay cửu ly hương, đặc trưng với những chùm hoa trắng ngà thơm lừng.

Cây Nguyệt Quế Murraya paniculata

Trong khi đó, cây Nguyệt Quế đích thực hay còn gọi là Nguyệt Quế Hy Lạp (Laurus nobilis L.), thuộc họ Long Não (Lauraceae), có nguồn gốc từ vùng Địa Trung Hải. Lá của loài này thường được sử dụng để kết thành vòng nguyệt quế trao cho những người chiến thắng trong các cuộc thi cổ đại, biểu tượng cho vinh quang và quyền lực. Mặc dù hai loài này có những điểm tương đồng về tên gọi và một phần ý nghĩa, nhưng chúng thuộc các họ thực vật khác nhau và có những đặc điểm sinh học riêng biệt.

Nguyệt Quế Hy Lạp (Laurus nobilis L.)

Cây Nguyệt Quế ở Việt Nam (Murraya paniculata) là lựa chọn phổ biến cho việc trang trí cảnh quan và nội thất.

• Thân: Cây Nguyệt Quế là loại thân gỗ thẳng, nhẵn, có màu vàng nhạt khi còn non và chuyển dần sang màu nâu sẫm khi trưởng thành. Cây có thể đạt chiều cao từ 2 đến 8 mét, dáng cây thanh thoát, đẹp mắt.
• Lá: Lá nguyệt quế có hình bầu dục thuôn dài, mọc xen kẽ trên cành, màu xanh đậm, bóng mượt quanh năm.
• Hoa: Đây là điểm nhấn của cây Nguyệt Quế. Hoa màu trắng tinh khôi, đôi khi hơi ngả vàng, mọc thành từng chùm nhỏ từ nách lá hoặc đầu cành. Hoa Nguyệt Quế nở quanh năm nhưng rộ nhất vào mùa hè, tỏa ra hương thơm dịu ngọt, thoang thoảng vào ban ngày và nồng nàn hơn vào ban đêm, tạo cảm giác thư thái và dễ chịu.
• Quả: Sau khi hoa tàn, cây sẽ kết trái. Quả non có màu xanh với những đốm nhỏ, khi chín chuyển sang màu cam hoặc đỏ tươi, hình bầu dục.

Đặc điểm thân, lá, hoa và quả cây Nguyệt Quế

Dựa trên đặc điểm của lá và thân, cây Nguyệt Quế (Murraya paniculata) có thể được chia thành một số loại phổ biến sau:

• Nguyệt Quế lá lớn: Đây là loại phổ biến nhất, với lá to hơn, xanh đậm, thường được trồng làm cây bóng mát, cây công trình hoặc cây cảnh trang trí sân vườn rộng lớn. Hoa của loại này cũng rất thơm và nở nhiều.
• Nguyệt Quế lá nhỏ: Lá của loại này nhỏ hơn và dày hơn, màu xanh đậm, rất dễ tạo dáng và uốn nắn. Do đó, Nguyệt Quế lá nhỏ rất được ưa chuộng để làm cây cảnh nghệ thuật, đặc biệt là bonsai.
• Nguyệt Quế thân xoắn: Là một biến thể độc đáo với phần thân cây phát triển theo hình xoắn ốc, tạo nên vẻ ngoài ấn tượng và lạ mắt. Loại này cũng thường được dùng làm cây cảnh bonsai hoặc cây trang trí độc đáo.

Ý nghĩa của cây Nguyệt Quế trong phong thủy

Không chỉ mang vẻ đẹp và hương thơm quyến rũ, cây Nguyệt Quế còn được gán cho nhiều ý nghĩa phong thủy tốt lành:

Trong thần thoại Hy Lạp cổ đại, vòng nguyệt quế được kết từ lá cây Laurus nobilis là biểu tượng của sự chiến thắng, danh dự và thành công. Mặc dù loài Nguyệt Quế phổ biến ở Việt Nam là Murraya paniculata, nhưng ý nghĩa biểu tượng này vẫn được duy trì, mang theo mong muốn về sự thăng tiến, đạt được mục tiêu trong công việc và cuộc sống. Trồng Nguyệt Quế trong nhà được tin là sẽ mang lại thành công, công danh rạng rỡ và sự nghiệp phát triển.

Nhiều người tin rằng, cây Nguyệt Quế có khả năng thu hút năng lượng tích cực, mang đến may mắn và tài lộc cho gia chủ. Cây giúp xua đuổi tà khí, những điều không may mắn, đồng thời tạo ra một không gian sống yên bình, hài hòa. Việc trưng cây Nguyệt Quế trong nhà hoặc trước hiên nhà được cho là giúp gia tăng vượng khí, mang lại sự thịnh vượng và hạnh phúc cho các thành viên trong gia đình.

Hương thơm của hoa Nguyệt Quế không chỉ dễ chịu mà còn có tác dụng làm dịu tinh thần, giảm căng thẳng và lo âu. Mùi hương này giúp gia chủ cảm thấy thoải mái, thư giãn sau những giờ làm việc mệt mỏi, đồng thời giúp tinh thần luôn tỉnh táo và minh mẫn.

Theo quan niệm phong thủy, cây Nguyệt Quế đặc biệt phù hợp với người thuộc mệnh Hỏa và mệnh Mộc:

• Mệnh Hỏa: Cây xanh tươi tốt, tượng trưng cho hành Mộc, sẽ giúp tăng cường sinh khí và năng lượng cho người mệnh Hỏa (Mộc sinh Hỏa).
• Mệnh Mộc: Cây Nguyệt Quế mang lại sự hài hòa, bình an và phát triển cho người mệnh Mộc.

Đặt cây ở các vị trí phù hợp như phòng khách, bàn làm việc hoặc trước hiên nhà sẽ giúp phát huy tối đa ý nghĩa phong thủy của cây.

Ngoài giá trị phong thủy, cây Nguyệt Quế còn có nhiều công dụng thực tiễn trong đời sống:

Đây là công dụng chính và phổ biến của cây Nguyệt Quế. Với dáng cây đẹp, lá xanh tươi và hoa thơm ngát, Nguyệt Quế được trồng rộng rãi trong sân vườn, công viên, khuôn viên biệt thự hoặc trồng chậu làm cây cảnh nội thất, cây bonsai. Cây mang lại vẻ đẹp tự nhiên, tạo điểm nhấn xanh mát và sinh động cho mọi không gian.

Nguyệt Quế là cây cảnh trang trí và bonsai nghệ thuật

Nhờ khả năng uốn nắn tốt nên cây cũng rất được ưa chuộng để tạo dáng bonsai. Các nghệ nhân có thể biến hóa cây Nguyệt Quế thành những tác phẩm nghệ thuật độc đáo, mang giá trị thẩm mỹ cao và thể hiện sự tinh tế của người chơi cây cảnh.

Trong Đông y, lá và hoa Nguyệt Quế được sử dụng như những vị thuốc quý:

• Lá: Có vị chát, tính ấm, được dùng để điều trị ho đờm, sưng bầm, vết rắn cắn hoặc giảm đau răng.
• Hoa: Chứa tinh dầu, giúp kích thích tiêu hóa và bồi bổ phổi. Tinh dầu Nguyệt Quế cũng có khả năng chống oxy hóa, giảm đau, chống viêm và chống co giật.
• Xua đuổi côn trùng: Mùi tinh dầu từ lá Nguyệt Quế cũng giúp xua đuổi một số loại côn trùng gây hại.

Mặc dù không phổ biến như Laurus nobilis (nguyệt quế Hy Lạp) trong ẩm thực phương Tây nhưng lá của Murraya paniculata cũng có thể được sử dụng trong một số món ăn truyền thống để tạo mùi thơm đặc trưng, đặc biệt là ở một số vùng miền.

Để cây Nguyệt Quế phát triển khỏe mạnh, ra hoa đều và mang lại nhiều ý nghĩa tốt lành, việc nắm vững kỹ thuật trồng và chăm sóc là vô cùng quan trọng.

Phương pháp trồng cây Nguyệt Quế

Cây Nguyệt Quế có thể được trồng bằng nhiều phương pháp khác nhau, mỗi phương pháp có ưu nhược điểm riêng:

• Gieo hạt: Phương pháp này tốn thời gian và tỷ lệ nảy mầm không cao bằng các phương pháp khác.
• Giâm cành: Tương đối dễ thực hiện, phù hợp cho việc nhân giống số lượng nhỏ. Cành giâm cần khỏe mạnh và được xử lý kích rễ.
• Chiết cành: Phương pháp này cho cây con có đặc tính giống cây mẹ và phát triển nhanh hơn giâm cành.
• Ghép mắt (ghép cành): Đây là phương pháp được sử dụng phổ biến, đặc biệt là trong việc trồng cây nguyệt quế phong thủy hoặc để tạo ra các loại cây có đặc tính mong muốn. Phương pháp này giúp cây nhanh ra hoa và có khả năng chống chịu tốt hơn.

Đất là yếu tố quan trọng quyết định sự phát triển của cây. Nguyệt Quế ưa đất có đặc điểm như sau:

• Thoát nước tốt: Tránh tình trạng ngập úng gây thối rễ.
• Màu mỡ, giàu dinh dưỡng: Đảm bảo cung cấp đủ dưỡng chất cho cây.
• Độ pH lý tưởng: Từ 5 - 7 (đất hơi chua đến trung tính).

Công thức trộn đất lý tưởng cho cây Nguyệt Quế thường bao gồm: đất phù sa + xơ dừa + mùn trấu + phân chuồng hoai mục theo tỉ lệ 2:1:1:1. Hỗn hợp này cung cấp đủ độ ẩm, dinh dưỡng và độ tơi xốp cần thiết.

• Ánh sáng: Cây Nguyệt Quế ưa sáng, cần ít nhất 4 - 6 giờ nắng trực tiếp mỗi ngày để ra hoa đều và phát triển tốt. Tuy nhiên, cây không chịu được ánh nắng gay gắt kéo dài, đặc biệt là vào buổi trưa hè. Nên đặt cây ở những nơi có ánh sáng nhẹ vào buổi sáng hoặc chiều tối. Nếu trồng trong nhà, cần đặt cây gần cửa sổ hoặc ban công để cây hấp thụ đủ ánh sáng.
• Nhiệt độ: Nhiệt độ lý tưởng để cây sinh trưởng và phát triển khỏe mạnh là từ 23°C đến 29°C. Cây có thể chịu được nhiệt độ trong khoảng 13°C - 39°C nhưng sẽ không phát triển tốt ở nhiệt độ quá thấp hoặc quá cao.

Cây Nguyệt Quế ưa ẩm, do đó cần được tưới nước thường xuyên, đặc biệt là vào mùa khô hoặc khi cây đang ra hoa:

• Tần suất: Tưới nước 2 - 3 lần mỗi tuần, tùy thuộc vào độ ẩm của đất và điều kiện thời tiết.
• Lượng nước: Đảm bảo đất ẩm đều nhưng không bị ngập úng. Nên tưới vào sáng sớm hoặc chiều mát.
• Kiểm tra độ ẩm: Kiểm tra độ ẩm của đất trước khi tưới bằng cách chạm tay vào đất hoặc dùng que thử.

Để cây phát triển mạnh mẽ và ra hoa liên tục, cần bổ sung dinh dưỡng định kỳ:

• Tần suất: Bón phân 1 - 2 tháng một lần.
• Loại phân: Ưu tiên phân hữu cơ (phân chuồng hoai mục, phân trùn quế) hoặc phân NPK có hàm lượng Kali cao (đặc biệt khi cây ra hoa).
• Cách bón: Rải phân xung quanh gốc cây hoặc pha loãng với nước để tưới.

Thường xuyên cắt tỉa những cành khô, yếu, sâu bệnh hoặc những cành mọc vượt để giữ dáng cây gọn gàng, đẹp mắt và kích thích cây mọc chồi mới. Vào mùa mưa, nên cắt tỉa mỗi tháng một lần, vào mùa khô thì khoảng 2 tháng một lần. Việc cắt tỉa cũng giúp cây tập trung dinh dưỡng nuôi hoa và lá mới.

Cây Nguyệt Quế khá ít sâu bệnh nhưng vẫn cần kiểm tra định kỳ để phát hiện sớm các loại rệp, nhện đỏ hoặc nấm. Khi phát hiện sâu bệnh, có thể sử dụng các biện pháp sinh học hoặc thuốc bảo vệ thực vật chuyên dụng để xử lý.

Nếu trồng trong chậu, bạn nên thay đất hoặc đổi chậu định kỳ 3 - 4 tháng một lần hoặc khi thấy đất bị cằn cỗi, không còn đủ dinh dưỡng. Điều này giúp cây có không gian phát triển bộ rễ và hấp thụ dinh dưỡng tốt hơn.

Cây Nguyệt Quế với hương thơm quyến rũ và những ý nghĩa phong thủy sâu sắc là lựa chọn tuyệt vời cho không gian sống của mỗi gia đình. Việc hiểu rõ về đặc điểm, phân loại, công dụng cũng như nắm vững kỹ thuật trồng và chăm sóc sẽ giúp bạn sở hữu một cây Nguyệt Quế không chỉ xanh tốt, ra hoa đều đặn mà còn mang lại may mắn, tài lộc và bình an cho tổ ấm.