Hướng dẫn chi tiết A-Z thủ tục làm lại căn cước công dân

Trong bối cảnh các quy định pháp luật về căn cước ngày càng được hoàn thiện và cập nhật, việc sở hữu thẻ căn cước công dân (CCCD) hoặc căn cước (CC) hợp lệ là vô cùng cần thiết đối với mọi công dân. Đặc biệt, với những thay đổi quan trọng từ năm 2025, nắm rõ thủ tục làm lại căn cước công dân trở thành ưu tiên hàng đầu.

Bài viết này sẽ cung cấp hướng dẫn chi tiết, đầy đủ và cập nhật nhất về các trường hợp cần làm lại thẻ, hồ sơ, quy trình thực hiện trực tiếp và online, cùng những lưu ý quan trọng để bạn có thể hoàn thành thủ tục một cách thuận lợi và nhanh chóng.

Hướng dẫn thủ tục làm lại căn cước công dân

Việc làm lại căn cước công dân (hoặc cấp đổi, cấp lại thẻ Căn cước theo Luật Căn cước 2023 có hiệu lực từ 01/7/2024 và năm 2025) áp dụng trong nhiều trường hợp khác nhau. Bạn cần lưu ý các trường hợp sau để đảm bảo thẻ của mình luôn hợp lệ:

Theo Điều 24 Luật Căn cước 2023, các trường hợp được cấp đổi thẻ căn cước bao gồm:

• Đủ độ tuổi quy định: Khi công dân đủ 14 tuổi (cấp mới), đủ 25 tuổi, đủ 40 tuổi và đủ 60 tuổi. Đặc biệt, nếu thẻ căn cước đã được cấp, cấp đổi, cấp lại trong thời hạn 02 năm trước độ tuổi quy định nêu trên thì vẫn có giá trị sử dụng đến tuổi đổi thẻ tiếp theo.
• Thay đổi thông tin cá nhân: Thay đổi họ, chữ đệm, tên khai sinh, ngày, tháng, năm sinh; thay đổi nhân dạng; xác định lại giới tính hoặc chuyển đổi giới tính.
• Thông tin trên thẻ có sai sót: Phát hiện thông tin in trên thẻ bị sai lệch so với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
• Thay đổi địa giới hành chính: Khi đơn vị hành chính hoặc tên đơn vị hành chính bị điều chỉnh.
• Khi có yêu cầu của công dân: Nếu bạn muốn đổi thẻ vì lý do cá nhân (ví dụ: muốn đổi từ CCCD gắn chip sang Thẻ Căn cước mới theo quy định).

Trường hợp bắt buộc cấp đổi thẻ căn cước

Các trường hợp cấp lại thẻ căn cước bao gồm:

• Thẻ bị mất.
• Thẻ bị hư hỏng: Thẻ bị cong, vênh, trầy xước, mờ ảnh hoặc không thể sử dụng được các chức năng của chip.
• Trở lại quốc tịch Việt Nam: Công dân Việt Nam đã thôi quốc tịch nay được trở lại quốc tịch Việt Nam.

Lưu ý quan trọng từ 01/01/2025: Chứng minh nhân dân (CMND) dù còn hạn sử dụng đến sau ngày 31/12/2024 cũng sẽ chính thức hết giá trị sử dụng từ 01/01/2025. Do đó, nếu bạn vẫn đang sử dụng CMND, cần khẩn trương làm thủ tục cấp đổi sang Thẻ Căn cước.

Hồ sơ cần chuẩn bị khi làm lại căn cước công dân

Việc chuẩn bị hồ sơ đầy đủ giúp quá trình làm lại căn cước công dân diễn ra nhanh chóng. Hồ sơ cần chuẩn bị tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể:

Trường hợp cấp đổi thẻ:

• Thẻ Căn cước công dân/Chứng minh nhân dân cũ (nếu có).
• Giấy tờ pháp lý chứng minh sự thay đổi thông tin (ví dụ: Giấy khai sinh điều chỉnh, Quyết định thay đổi họ tên, giấy tờ chứng minh giới tính...).
• Giấy hẹn trả thẻ (nếu có yêu cầu).

Trường hợp cấp lại thẻ (mất hoặc hỏng):

• Đơn/Phiếu đề nghị cấp lại thẻ căn cước (theo mẫu của cơ quan công an).
• Các giấy tờ chứng minh thông tin cá nhân (nếu cần thiết để xác minh danh tính).
• Đối với trường hợp mất thẻ, không cần giấy tờ chứng minh việc mất thẻ.

Lưu ý:

• Công dân không cần nộp kèm sổ hộ khẩu giấy hoặc sổ tạm trú giấy (do các loại giấy tờ này đã hết giá trị sử dụng từ 01/01/2023). Thông tin cư trú sẽ được khai thác từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
• Cán bộ tiếp nhận hồ sơ có thể yêu cầu xuất trình bản chính các giấy tờ cần thiết để đối chiếu.

Quy trình làm lại căn cước công dân

Quá trình làm lại căn cước công dân có thể thực hiện theo hai hình thức chính: trực tiếp tại cơ quan công an hoặc đăng ký online qua Cổng Dịch vụ công Quốc gia/Cổng Dịch vụ công Bộ Công an.

Bước 1 - Đến cơ quan Công an có thẩm quyền:

• Bạn đến Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính cấp huyện, cấp tỉnh hoặc các điểm cấp Căn cước lưu động của Công an cấp huyện, cấp tỉnh nơi bạn thường trú hoặc tạm trú.
• Thời gian tiếp nhận hồ sơ: Giờ hành chính các ngày làm việc từ thứ 2 đến thứ 6 hàng tuần (trừ các ngày nghỉ lễ, Tết).

Bước 2 - Tiếp nhận và kiểm tra hồ sơ:

• Công dân thông qua Cổng dịch vụ công quốc gia, Cổng dịch vụ công Bộ Công an, ứng dụng định danh quốc gia lựa chọn thủ tục, kiểm tra thông tin của mình được khai thác trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Trường hợp thông tin chính xác thì đăng ký thời gian, địa điểm thực hiện thủ tục tại cơ quan quản lý căn cước của Công an cấp huyện. Hệ thống sẽ xác nhận và tự động chuyển đề nghị của công dân đến cơ quan quản lý căn cước nơi công dân đề nghị cấp đổi thẻ căn cước.
• Cán bộ tiếp nhận sẽ hướng dẫn bạn điền thông tin vào Phiếu thu nhận thông tin căn cước (Mẫu CC02) hoặc Phiếu đề nghị giải quyết thủ tục về căn cước (Mẫu DC02).
• Cán bộ sẽ kiểm tra, đối chiếu thông tin của bạn trên hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
• Thu nhận vân tay, chụp ảnh khuôn mặt theo quy định.

Bước 3 - Nộp lệ phí và nhận giấy hẹn:

• Bạn nộp lệ phí theo quy định.
• Cán bộ cấp giấy hẹn trả kết quả.

Bước 4 - Nhận thẻ Căn cước:

Đến ngày hẹn trên giấy, bạn mang giấy hẹn đến nơi đã nộp hồ sơ để nhận thẻ Căn cước mới.

Việc đăng ký làm lại căn cước công dân online giúp tiết kiệm thời gian đi lại và điền thông tin. Tuy nhiên, bạn vẫn cần đến trực tiếp cơ quan công an để hoàn tất thủ tục sinh trắc học (vân tay, ảnh khuôn mặt).

Bước 1 - Truy cập Cổng Dịch vụ công Quốc gia/Cổng Dịch vụ công Bộ Công an:

• Truy cập vào địa chỉ: https://dichvucong.gov.vn hoặc Cổng Dịch vụ công Bộ Công an.
• Đăng nhập bằng tài khoản Định danh điện tử (VNeID) cấp bởi Bộ Công an.

Bước 2 - Đăng ký lịch hẹn và khai báo thông tin online:

• Chọn "Lĩnh vực cấp, quản lý Căn cước" > "Cấp thẻ căn cước cho người từ đủ 14 tuổi trở lên" (hoặc các thủ tục cấp đổi/cấp lại phù hợp).

Làm lại căn cước công dân online

• Điền đầy đủ thông tin cá nhân theo hướng dẫn trên hệ thống. Kiểm tra kỹ thông tin khai thác từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để đảm bảo chính xác.
• Chọn lý do cấp đổi/cấp lại phù hợp (ví dụ: Cấp thẻ căn cước chuyển từ CCCD gắn chip, mất thẻ, hư hỏng thẻ,...).
• Lựa chọn cơ quan công an tiếp nhận hồ sơ và lịch hẹn phù hợp (ngày, giờ).
• Hệ thống sẽ xác nhận và tự động chuyển đề nghị của bạn đến cơ quan quản lý căn cước đã chọn.

Bước 3 - Đến cơ quan Công an để hoàn tất thủ tục:

• Theo lịch hẹn đã đăng ký online, bạn đến cơ quan công an để chụp ảnh, thu thập dấu vân tay và đối chiếu thông tin.
• Nộp lệ phí (nếu chưa thanh toán online).
• Nhận giấy hẹn trả kết quả.

Ưu điểm của việc đăng ký online là giúp bạn tiết kiệm thời gian chờ đợi, chủ động đặt lịch, giảm thiểu sai sót khi điền biểu mẫu.

Một số địa phương có thể triển khai dịch vụ cấp thẻ căn cước lưu động tại nhà cho người già, người khuyết tật, hoặc trường hợp đặc biệt nhưng công dân cần liên hệ trước với công an địa phương.

Năm 2025 đánh dấu nhiều thay đổi quan trọng trong quy định về căn cước công dân, cụ thể như sau:

• "Khai tử" CMND: Kể từ 01/01/2025, Chứng minh nhân dân (CMND) sẽ chính thức không còn giá trị sử dụng, kể cả khi còn hạn. Công dân chỉ còn sử dụng các loại giấy tờ về căn cước như CCCD mã vạch, CCCD gắn chip và thẻ Căn cước mới. Điều này yêu cầu những người còn dùng CMND phải nhanh chóng đổi sang thẻ Căn cước mới.
• Thẻ Căn cước mới thay thế CCCD gắn chip: Luật Căn cước 2023 đưa ra khái niệm "Thẻ Căn cước" thay thế cho "Căn cước công dân" trước đây, mở rộng đối tượng cấp thẻ cho người dưới 14 tuổi (theo nhu cầu). Thẻ Căn cước mới có thể có một số thay đổi về hình thức và thông tin hiển thị so với CCCD gắn chip hiện tại.
• Bổ sung nhiều trường hợp cấp đổi/cấp lại: Luật Căn cước mới bổ sung các trường hợp phải đổi/cấp lại thẻ như khi công dân đủ 14 tuổi, chuyển đổi giới tính hoặc khi số định danh cá nhân được xác lập lại.

Một số câu hỏi thường gặp khi làm lại căn cước công dân

Làm lại CCCD có bị đổi số không?

➤ Theo quy định hiện hành, số Căn cước công dân (hoặc số định danh cá nhân) là duy nhất và không thay đổi. Việc cấp đổi hoặc cấp lại thẻ sẽ không làm thay đổi số này.

Mất CCCD có cần giấy xác nhận mất không?

➤ Khi làm lại CCCD do bị mất, bạn không bắt buộc phải có giấy xác nhận mất của công an.

Có làm CCCD online tại nhà được không?

➤ Bạn có thể đăng ký hồ sơ online và đặt lịch hẹn qua Cổng Dịch vụ công. Tuy nhiên, bạn vẫn cần đến trực tiếp cơ quan công an để thực hiện các thủ tục sinh trắc học như chụp ảnh, lấy dấu vân tay và đối chiếu thông tin. Việc cấp thẻ hoàn toàn online chưa được áp dụng.

Làm lại CCCD ở đâu?

➤ Bạn có thể làm tại cơ quan Công an cấp huyện, cấp tỉnh nơi bạn thường trú hoặc tạm trú. Hiện nay, nhiều địa phương cũng tổ chức các đợt làm CCCD lưu động tại các khu dân cư.

Việc làm lại căn cước công dân là một thủ tục hành chính quan trọng, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của mỗi công dân. Với những cập nhật mới từ Luật Căn cước 2023 và các chính sách ưu đãi lệ phí năm 2025, quá trình này ngày càng trở nên thuận tiện hơn, đặc biệt khi áp dụng hình thức online. Hãy chủ động kiểm tra và cập nhật tình trạng thẻ Căn cước của mình để luôn sẵn sàng cho mọi giao dịch và thủ tục pháp lý trong cuộc sống bạn nhé!